Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Postaciewędrowcówwpiastowskiejlegendziedynastycznej(XII–XIVw.)
47
zchatyPiasta.Powiedzmywięcej:womawianejkronicebrakjakiejkolwiek
wzmiankiowędrowcach.Wjakiwięcsposóbhistoriografstarałsięwyjaśnić
monarszewyniesienieSiemowitaiobjęciewładzyprzeznowądynastię?Wystąpił
mianowicieztwierdzeniem,żeprzyczynąjegoawansubyłapoprostugościn-
nośćPiastaiRzepichy,którąsięwykazywaliprzyróżnych,niesprecyzowanych
wtekścieokazjach.TodziękitejgościnnościPiastowiijegożonienarodziłsię
synobdarzonycnotamikwalifikującymigodoobjęciamonarszegotronu26.
ZesposoburozumowaniamistrzaWincentegoautorKronikipolskiejwycią-
gnąłostatecznewnioski:taknaprawdędlawyjaśnieniategoważnegowydarze-
niazhistoriiPolskitajemniczyprzybyszewogóleniepotrzebni.Boskoro
bylitakimisamymiludźmijakwszyscyinni,towyświadczonaimgościnność
nieprzynosiławiększychduchowychpożytkówniżgościnnośćwyświadczona
komukolwiekinnemu.Ztegosamegopowodukronikarzniewidziałpotrzeby,
abywspominaćopostrzyżynach.Wszystkoprzecieżjedno,rozumował,ktotego
dokonał.To,coGalluważałzaistotęrzeczy,amistrzWincentyzrelatywizował,
autorKronikipolskiejuznałzanieważne.Gdyzaśchodziopostrzyżyny,to
nasuwasiępytanie,czyryttencokolwiekmówiłowemuNiemcowizLubiąża,
hipotetycznemuautorowikomentowanegoutworu.
DowykładuKadłubkaoPiaścieiPopielunawiązałrównieżDzierzwa,
franciszkańskijaksiępodejrzewahistoriografzwiązanyzKrakowem
27
.
Ostatnioprzyjmujesię,żeanonimowyautorpisałwpierwszejćwierciXIVw.28
Treśćpowtórzyłbardzodokładniezaswoimpoprzednikiem,ztymżeodsiebie
dodałinteresującąinformację:otoniektórzyuważajągościPiastazaanio-
łów,innizaśzamęczennikówJanaiPawła.Dotakiejinterpretacjiprzychylał
sięsamDzierzwa.Okazujesięzatem,żeanonimowychwędrowcówstaranosię
zidentyfikowaćzpostaciami,którychświętamocbyłabyzrozumiałanagruncie
chrześcijaństwa29.KronikarzwychodzipozatekstKadłubkatakżewmiejscu,
wktórymkomentujerozmnożenieżywności.Powołujesięmianowiciena
przykładniewiastyzSarepty,którywieledajedomyślenia.Zgodnieztekstem
biblijnym(IIIReg.17,8–16),rzeczdziałasięwczasiekatastrofalnejsuszy.
NiewiastazSareptymiałatylkotylemąkiioliwy,abynakarmićsiebieisyna,
26DQuibus[tzn.PiastowiiRzepiszeRM]propterhospilitatispietatemdiciturhicfilius
natus,quicumadolevitetatestrenuitateminduit,parentaturvirtutibus.Hicsuissuffultusmeritis
priusmagisterefficiturmilitum,tandemprincipalifungiturmaiestate”,Kronikapolska,s.615.
27KronikaDzierzwy,wyd.K.Pawłowski,Kraków2013(MPHs.n.,t.15),2,184;2,187,
s.18–21;informacjeoautorze:tamże,s.VI–VII.PodstawoweopracowaniekronikidajeJ.Bana-
szkiewicz,KronikaDzierzwy.XIV-wiecznekompendiumhistoriiojczystej,Wrocław1979.
28Zob.krótkiprzeglądopiniizliteraturyprzedmiotudokonanyprzezwydawcę,Kronika
Dzierzwy,s.VI–VII.
29Wsprawietegododatkuzob.:J.Banaszkiewicz,KronikaDzierzwy,s.65,120n.;C.Dep-
tuła,GallaAnonimamitgenezyPolski,s.256–259;W
.Drelicharz,Ideazjednoczeniakrólestwa,
s.301–305.