Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Wstęp
bistego”4.Dopieropodwójnaperspektywa,ogarniającarelacje
międzytym,coindywidualne,atym,cokolektywne,umożliwia
uchwycenieistotykulturowegoparadygmatu,któryzarysowuje
sięwLeśmianowskiejpoezji,wSchulzowskiejprozieiwKanto-
rowskimteatrze.Azaznaczyćtrzeba,żezdwóchzasadniczych
powodówróżnicerodzajowenienaruszająspójnościtegopa-
radygmatu.Popierwszedlatego,żekrytykafantazmatyczna
zregułypozostajewobecgenologicznychpodziałówobojętna
–fantazmatyobjawiająsięzjednakowąmocąwewszystkichga-
tunkachirodzajachliterackich.Podrugie–ponieważLeśmian,
SchulziKantortotwórcyDinterdyscyplinarni”,nieprzywiązani
dojednegopoletkasztuki.ProzaSchulzamanifestujeswójpo-
etyckicharakter5iznajdujedopełnieniewjegoobrazach,rysun-
kachigrafikach.Leśmianparałsięteatrem6ipisywałdramaty
(niewspominającoepickichklechdach).Kantorbyłmalarzem
iteatralnymwizjonerem,ajednocześnieznakomiciewładałpió-
rem–jegopartytury,manifestyiszkicenierzadkoujawniająwy-
bitnewaloryliterackie(KrzysztofPleśniarowiczdostrzegawręcz
Dtalentypoetyckie”Kantora7).Gdydodaćdotego,żeteatrchęt-
niesięgapoopowiadaniaSchulza8(choćnajbardziejudanąada-
ptacjąpozostajechybafilmWojciechaHasa)–oczywistawyda
siękoniecznośćspojrzeniascalającego,znoszącegobarierymię-
dzysferamiliteratury,sztukplastycznychiteatru,międzyżywio-
łamiliryki,epikiidramatu.
IstniejewszelakojeszczejedenczynnikzbliżającyLeśmiana,
SchulzaiKantora–ichpoczuciehumoru!Żartobliwość,humor
(częstoczarny),ironia,skłonnośćdopatrzenianażyciezbła-
zeńskiejperspektywy–charakteryzujątwórczośćtrzechauto-
rówwogromnymstopniu.Niestety,badanianadwyobraźnią
zkoniecznościzacierajątewłaśnieaspektydzieła.Poszukując
sensówgłębinowych,ukrytychzaobsesyjniepowtarzającymi
sięobrazami,niesposóbwyeksponowaćznależytąwyrazisto-
ściąhumorystycznejstrategiiobranejprzezartystę.Idączasu-
gestiamiFreuda,którywDdowcipie”widziałjednązformma-
nifestowaniasiętreścinieświadomych9,badaczwyobraźnima
skłonnośćdotraktowaniawszelkichprzejawówżartobliwości
