Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kazania,żeAsowieniebyliprawdiwymibogami,alewywodilisięzTroi
ipoupadkumiastaprzybylinaPółnoc.Tunajpotężniejszyznich,Odyn,
zbudowałwładtwo.Jegotalentysprawiły,żeludiepotraktowaliAsówpo
śmiercijakbogów,choćcibylijedynieludźmi.PrzesłaniePrologukieruje
czytelnikawstronęniedoskonałościpogan,którzypozbawieniwiedydu-
chowej,wprzeciwieństwiedochrześcian,niebyliwstanierozpoznaćfałszu
zawartegowpogańskichwierzeniach.
Wartonadmienić,żepojawiałysięswegoczasugłosysugerujące,żePro-
logniezostałnapisanyprzezSnorriego,aledodanywokresiepóźniejszej
transmisjiEddywkolejnychredakcjach
99
.miśpoglądtenzostałwzasa-
dieodrzucony.Słuszniezwracasięuwagę,żepodobnywstępzawierainne
diełoprzypisywaneSnorriemu,czyliHeimskringla.PonadtotreśćPrologu
korespondujezzawartościąpozostałychczęściEddy.Pojawiasięwnimna
przykładkrólSzwedówGylfi,głównybohaterGylfaginning
100.
GylfaginningtoopowieśćoGylfim,króluSzwecji,którypostanawiaod-
wiedićsiedibęAsów,abyposiąśćwiedęnatematźródełichwłady.Na
miejscuspotykatrzytajemniczepostaci:Wysokiego(Hżr),RównieWy-
sokiego(Jafnhżr)iTrzeciego(priði).GylfipróbujewywieśćwpoleAsów
iprzybywadoichsiedibywprzebraniuwędrowcaimieniemGangleri.Roz-
mówcyGylfiegoszybkojednaksięorientują,kimjest.Odpowiadającna
kolejnepytaniakrólaSzwedów,tajemniczatrójcaprzedstawiamitycznedieje
świataodczasujegopowstania.Następnieprzybliżonesąpostacibóstw,Norn
orazwrogówświataAsów,przedewszystkimolbrzymów.Opowieśćtajem-
niczejtrójcywieńczyhistoriazagładyświatabogówiludi,czyliragnarök.
WsposóbszczególnyGylfipoznajewszechmociwszechwiedęOdyna.Trójca
ujawniakrólowiSzwedówjego12imion.Toon,najwyższyzAsów,jawisię
jakostwórcaiwładcacałegoświata.Niediwizatemfakt,żewewspółczes-
nychinterpretacjachtrójkainterlokutorówGylfiegotraktowanajestjakoalter
egoOdyna
101.Potęgabóstwaprzekonałaszwedkiegokróladojednoznacznej
deklaracji,wimieniuswoimiswoichpoddanych,wiarywAsówiOdyna.
Gylfaginningtonajstarszesystematycznezestawienieskandynawskichmi-
tów.IchDantyczność”Snorripodkreślacytatamizpoezjieddaicznej.Zwraca
99A.Heusler,DiegelehrteUrgeschichteimisländischenSchrifttum,„Abhandlun-
genderPreußischenAkademiederWissenschafen“,phil.-hist.Klasse,Abh.1908,
Nr.3;K.vonSee,MythosundTheologieimskandinavischenHochmittelalter,Heidel-
berg1988.
100M.CluniesRoss,AHistory…,s.174-176.
101
M.Ciklamini,SnorriSturluson…,s.58-59.
64
ᛜ
I
ᛜ
1
ᛜ
CHARAKTERYSTYKAPOEZJISKALDÓW
