Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AdamLityński
rzarosyjsko-amerykańskiego,zapisałwewspomnieniach:nWykształ-
conaczęśćrosyjskiejopiniipublicznej,któradawnojużstraciłazaufa-
niedoMikołajaII,stopniowozdałasobiesprawę[…],żeniemożliwe
jestbyjednocześniezachowaćicara,iRosję,ponieważopowiedziećsię
zacaremznaczyłobyćprzeciwkoRosji”8.
Jakwiadomo,rewolucjalutowa1917r.stałasięsamaizaskoczyła
wszystkichmimożewewnętrznyfermentoddłuższegojużczasunasilał
sięwyraźnie.Zauważmy,żewszystkodziałosiębardzoszybko,aprzecież
rewolucjazmiotławszystko,codotegoczasubyłowRosjizurządzeń
ustrojowych:caraniebyło,aleczymonarchiazostała?ByłRządTymcza-
sowyibyłaPiotrogrodzkaRada,alektowładałrewolucją?nCzyktokol-
wiekmógłbypróbowaćrządzićRosjąw1917rokubezwiarywcuda?”9
LeninwSzwajcariidowiedziałsięowydarzeniachiskorzystałzniemiec-
kiejpomocy,bydotrzećdoRosji.nLeninzostałwysłanydoRosjiwtaki
samsposób,jakwysyłasięfiolkęzawierającąbakterietyfusulubcholery”
-miałpowiedziećwdwalatapóźniejwIzbieGminWinstonChurchill10.
nRolazawodowychrewolucjonistówniepolegazazwyczajnarobieniu
rewolucji,lecznadążeniudoobjęciawładzywtedy,gdyrewolucjajuż
wybuchła”11-uogólniHannahArendt.RządTymczasowy,kontrolowa-
nyprzezRadęPiotrogrodzką12,askładającysięgłówniezsocjalistów-re-
8
Cyt.za:W.C.Fuller,PrawdziwykonieccarskiejRosji.Szpiegomaniaizmierzchimperium,
tłum.M.Kittel,Warszawa2008,s.304-305.
9TopodobnoideaksięciaLwowa.O.Figes,Tragedianarodu.Rewolucjarosyjska1891-1924,
tłum.B.Hrycak,Wrocław2009,s.377.
10W.H.Carrol,Narodzinyiupadekrewolucjikomunistycznej,tłum.A.Żabokrzycki,Kąty
Wrocławskie2008,s.77.
11
H.Arendt,Orewolucji,tłum.M.Godyń,Kraków1991,s.263.
12
MiędzyKomitetemWykonawczymRadyPiotrogrodzkiejaKomitetemTymczasowymDumy,
przekształcającymsięwłaśniewRządTymczasowy,zawartezostałoporozumienie.Wnocyz1na
2marca1917r.stronywynegocjowałyośmiopunktowyprogram,którymiałbyćrealizowanyprzez
rząddochwilizwołaniaZgromadzeniaUstawodawczego:1)amnestiadlawięźniówpolitycznych;
2)wolnośćsłowa,zrzeszeńizgromadzeńorazprawodostrajku;3)likwidacjaróżnicprawnych
zuwaginanarodowość,religię,pochodzeniespołeczne;4)zwołanieZgromadzeniaKonstytucyjne-
gowybranegowwyborachpowszechnych,równych,bezpośrednich,wgłosowaniutajnym;5)roz-
wiązaniewszelkichinstytucjipolicyjnychizastąpienieichmilicjąnadzorowanąprzezsamorządy;6)
powołanienowychsamorządówlokalnychwwyborachpowszechnych,równych,bezpośrednich,
