Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Niejestprzytymzapewnetak,żetylkopozytywistyczneteorieprawamogą
byćteoriamianalitycznymi,aponadtożewszystkieteoriepozytywistyczne
zkoniecznościmusząbyćteoriamianalitycznymi.Częstojesttak,żeem-
piryczneteorieprawaniejakozakładająpozytywizmprawniczyjakoswój
punktwyjścia,gdyżnaogółdelimitująobszarswojegozainteresowaniapo-
przezzastosowaniepozytywistycznychkryteriówrozpoznawaniaprawa21.
Zatempostawienieznakurównościmiędzyokreśleniaminteoriaanalityczna”
inteoriapozytywistyczna”jestraczejmniejlubbardziejarbitralnądecyzją,
determinującąprzedmiotbadańniżteząmetateoretyczną,zdającąsprawę
zestosunkuzakresowegozachodzącegomiędzytymidwomaokreślenia-
mi.WrozdzialeIIwzwiązkuzzagadnieniemuniwersalnościteoriiprawa
uwzględnimytakieteorie,które,choćdeklarująsięjakopozytwistyczne,to
jednakniemającharakteruanalitycznego.Należywskazaćtakżenato,że
teoriepozytywistyczneczęstosąskłonnedoograniczeniazakresuswojego
zainteresowaniadomunicipallaw,tj.prawapochodzącegowjakimśsen-
sieodpaństwa(oraz,ewentualnie,prawamiędzynarodowego),arzadko
podejmująproblematykęnormpozapaństwowych,uznawanychzanormy
prawne22.
Wyjaśnieniawymagatakżeokreślenienkrytyka”,zawartewpodtytule.Otóż
niejesttak,żezałożonymcelemnaszegoprzedsięwzięciajestwykazanie,że
analityczneteorieprawa,aprzynajmniejteorienależącedonurtupozyty-
wistycznego,przyjmująbłędnąmetafilozofięczymetodologięlubformułują
fałszywetwierdzenia.Mówiącokrytycepozytywistycznychteoriiprawa,
mamyraczejzamysłrozważeniazadańpoznawczych,jakieonesobiestawia-
ją,imetod,zapomocąktórychzadaniaterealizująwceluzbadania,czysą
onewykonalne,ametody-adekwatnedoichrealizacji,atakżezamysłroz-
ważeniametodologicznegostatusutychteoriiorazujawnieniaichzałożeń
metafilozoficznych.Niejestzatemnaszymzamiarempodjęciekrytycznej
polemikizpozytywistycznymiteoriamiprawazpunktuwidzeniajakiejśin-
nej,nieanalitycznejlubniepozytywistycznejteoriiprawa.Chodzinamraczej
opróbędokładniejszegozrozumienianaturyprzedsięwzięcia,któregopodję-
21Zob.B.Leiter,Realism,HardPositivismandConceptualAnalysis,LegalTheory1998,Vol.4,
No.4,passimorazJ.L.Coleman,Methodology(w:)J.Coleman,S.Shapiro(eds.),TheOxford
HandbookofJurisprudenceandPhilosophyofLaw,Oxford2002,s.348.Zob.takżestanowiska
BrianaZ.TamanahyiWilliamaTwininga,omówionewrozdzialeII.
22Zob.szczegółowonatentematodpowiednieuwagirozdziałuII.
18
