Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Założenia,aparatpojęciowyimetodologia
wjęzyku.Porazkolejnyzauważamy,żewiększośćznichniebędziepostrzega-
naprzezużytkownikówjęzykawkategoriachmetafory,wwiększościwydają
siębyćdosłowne,gdyżwpotocznymrozumieniuteoriensąkonstruowane”.
Jednaknkonstrukcjeteorii”tonietosamocokonstrukcjebudynku,jakwspo-
mnieliśmypowyżej,rzutowaniepomiędzydomenamizawszejestselektywne.
Teoriemająfundamenty,podwaliny,zręby,ale(przynajmniejwpotocznym
rozumieniu)nniemają”przedpokojów,pokojów,klatekschodowych,dlatego
teżjęzykoznawcykognitywnimówiąocząstkowymcharakterzestruktury
metaforycznej(ang.thepartialnatureofmetaphoricalstructuring
60
).Takie
swoistenniewykorzystane”obszarystrukturymetaforycznejmogąbyćakty-
wowaneświadomiewbardziejkreatywnej,mniejopartejnakonwencjonal-
nychwyrażeniachretoryce(por.przykładG.LakońaiM.Johnsona
61
nJego
teoriazawieratysiącemalutkichpokoikówidługich,krętychkorytarzy”).
Metaforyontologicznedotyczązjawiskaustalaniagranicdlarzeczylub
substancji,czyliwyodrębnianiaichjakoosobnychbytównawzórludzi
iprzedmiotówfizycznychwogóle.Przywołajmykilkaprzykładówpoda-
nychprzezG.LakońaiM.Johnsona62:
(6)INFLACJATORZECZ(INFLATIONISANENTITY)
Infacjaobniżanaszpoziomżycia.
Musimyzwalczaćinfację.
Kupowanieziemitonajlepszysposóbuporaniasięzinfacją.
Infacjaprzyprawiamnieochorobę.
Wprzykładachcytowanychpowyżejinflacjatraktowanajestjakobytogra-
niczonyprzestrzennie,jakgdybybyłanrzeczą”lubnczłowiekiem”.Podobnie
wostatnimzcytowanychzdańtraktowanajestnchoroba”.Wzasadzienie
jesteśmywstaniedyskutowaćzjawiskspołecznych,ekonomicznych,poli-
tycznych,atakże-coistotnewkontekścienaszychbadań-prawnych,bez
zabiegówmetaforyzacjiontologicznej.Poprzeznukonkretnienie”stwarza-
mywarunki,wktórychpojęciatemogąstaćsięprzedmiotemdyskusji,ale
teżirozmyślań.Metaforaontologicznamożepomagaćwróżnychaspektach,
np.wprzykładach(7)i(8),służyidentyfikacjiprzyczyn.
60
G.Lakoń,M.Johnson,Metaphorsł
61
G.Lakoń,M.Johnson,Metaforywnaszymł,s.90.
62
Cytatzapolskimtłumaczeniem,G.Lakoń,M.Johnson,Metaforywnaszymł
46