Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPTŁUMACZKI
KwestiemetafizyczneArnoldGeulincx(1624-1669)1podejmujewkilku
pismach.Sąto:trzydysputymetafizycznezlat1666-16692,Metafizykaprawdziwa
(Metaphysicavera)iMetafizykanasposóbperypatetycki(Metaphysicaadmentemperipateti-
cam),wydaneporazpierwszyw1691roku,orazEtyka(Ethica),wydanawcałości
porazpierwszyw1675roku.Pismatewróżnymstopniuzajmująsiękwestiami
metafizycznymi.Dysputymetafizycznestanowiąwstępdorozważań–opisują
koniecznystanprzedzaangażowaniemsięwrozstrzyganieproblematykimeta-
fizycznej.WłaściwerozumowaniaiwnioskizawierawszczególnościMetafizyka
prawdziwa.WEtycezaśomówionezostałoprzedewszystkimrozwiązaniekwestii
wzajemnejzależnośćodmiennychsubstancjanieduchaiciała,znanejakoteoria
okazjonalizmu.
NiniejszyprzekładoddajewręcepolskiegoCzytelnikaMetafizykępraw-
dziwą.Naszczególnąrolętegotekstudlapoznaniapoglądówmetafizycznych
Geulincxawskazujeonsam,przeciwstawiająctreśćMetafizykiprawdziwejin-
nemuswojemupismuMetafizycenasposóbperypatetycki.WłaśnieweWprowadzeniu
doMetafizykinasposóbperypatetyckiczytamy:DPrawdziwamądrośćrozważarzeczy
takimi,jakiesąsamewsobie,odwiedzioneodsposobównaszychmyśli,który-
mizwyklesięnimizajmujemy,ataksamoodzewnętrznychokreśleńorazna-
szychsłówinazw,którezwykleimnadajemy.(...)Zpewnościąrzeczypodlega-
jącezmysłomprawdziwamądrośćodwodziodwrażeńiobrazów,któreprzez
zmysłyzwykleimsądołączaneidodawane;ate,takodwiedzione,rozważasię
1WiadomościożyciuidzieleArnoldaGeulincxamożnaznaleźćweWstępiedo:A.Geulincx,
Etyka,tłum.J.Usakiewicz,WydawnictwoMarekDerewiecki,Kęty2007.Wszystkiedzieła
Geulincxa,opróczpismmedycznych,zostaływydaneprzezJ.P.N.Landa:ArnoldiGeulincx
Antverpiensisoperaphilosophica,recognovitJ.P.N.Land,HagaeComitumapudMartinumNijhoff,
1891-1893;przedruk:A.Geulincx,SämtlicheSchriften,FriedrichFrommannVerlag(Günther
Holzboog),Stuttgart-BadCannstatt1965.
2Przekładnajęzykpolski:A.Geulincx,Dysputymetafizyczne,tłum.J.Usakiewicz,DIdea.Studia
nadstrukturąirozwojempojęćfilozoficznych”XIX,Białystok2007,s.147-171.
