Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęptłumacza
9
życiemałegoBaumgartenawwynikuśmiercimatkiwroku1717.Pięć
latpóźniejutraciłtakżeojca,cospowodowało,żewychowaniemchłopca
zajęłasięjegobabka.UczeniemBaumgartenazajmowałsięwtymczasie
MartinChristgau,zaktóregonamowądziadkowiewysłalitrzynastolet-
niegochłopcadoberlińskiegogimnazjumZumgrauenKloster,skądpo
krótkimpobyciezostałwysłanydoHalle,doseminariumprowadzonego
przezsławnegopropagatorapietyzmuAugustaFrancka.TamBaumgar-
tenzdobyłdogłębnąwiedzęteologicznąifilozoficzną,mocnoprzesiąk-
niętąideamiwspomnianegopietyzmu.Wpaździerniku1730rokuBaum-
gartenrozpocząłstudiauniwersyteckiemiędzyinnymipodkierunkiem
Franckego,aletakżeczołowegoprzedstawicielapietyzmuJoachimaLan-
gego.Langezarazembyłostrymprzeciwnikiemracjonalizmufilozoficz-
negoreprezentowanegoprzezcieszącegosięjużdużąsławąChristiana
Wolffa4.Baumgartenmusiałsamusłyszećwieleargumentówprzeciwko
Wolffiańskiejwersjiracjonalizmu,conieprzeszkodziłomujednakwlatach
późniejszychzaakceptowaćstanowiskoWolffa,cowyraźniewidaćna
kartachMetafizyki.SwojewykształcenieposzerzałBaumgartenocenną
wiedzęzzakresumatematyki,historiidziejów,atakżelogiki,retoryki
ipoetyki,przyczymtaostatniawycisnęłananimwiększepiętnoprzy-
czyniającsiędorozbudzeniazainteresowańidącychwkierunkuestetyki.
Niebezznaczeniawydająsiętakżepodjętestudiafilologiczneobejmują-
cetakiejęzyki,jakarabski,syryjski,czystarogrecki5.BiografMeier
podaje,żeokoło1733rokuBaumgartenskierowałswezainteresowania
zdecydowaniewstronęrozważańfilozoficznych6,kroktenzarazemspra-
wiłporzucenieprzezBaumgartenastudiówteologicznych,którezdaniem
Abbta7uważałonnawetzazwykłąstratęczasu,bobyłyopartenaprzy-
jęciubłędnegopunktuwidzenia.TymsamymprzyznawałBaumgarten,
żekluczowewydająsięstudiafilozoficzne,gdyżwyłącznienagrunciefi-
lozofiikształtujesiępoznaniepodstawowychzasadbudującychstrukturę
rzeczywistościitylkowramachrozważańfilozoficznychdajesięwłaści-
wieująćnaprzykładpodstawowekwestieteologiczne.Wswychfilozo-
ficznychdociekaniachBaumgartenkierujesięwstronęracjonalizmu
4Zob.T.Abbt,dz.cyt.,s.218.Podajęza:Einleitung,s.XIII,przypis21:»Abbtopisując
ówczesnestosunkipanującewHalle,wtymwalkęjakąpodjąłczołowyprzywódca
pietystówJoachimLangezWolffem,zaznaczył,żecenzoropisałjewosobnychpośmiert-
nychwspomnieniach,nadczymubolewałAbbtipoddatą9lutego1765skarżyłsięChri-
stianowiAdolfowiKlotz>emufl.
5Einleitung,s.XIII.
6G.F.Meier,dz.cyt.,s.12-13.
7Zob.T.Abbt,dz.cyt.,s.217-218.
