Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPTŁUMACZA
BIOGRAFIAINTELEKTUALNA
ALEKSANDRAGOTTLIEBABAUMGARTENA
Urodzony17lipca1714rokuwBerlinieAleksanderGottliebBaumgar-
tenokazałsięjednymznajbardziejwpływowychfilozofówwXVIIIiXIX
wieku.Niebezznaczeniapozostajefakt,żeImmanuelKantnazywałgo
»Koryfeuszemwśródmetafizykówfl,ajegoMetafizykęceniłbardzo,do
końcażyciaprowadzącwoparciuoniąwykładyzmetafizykiifilozofii.
PopularnościiwartościBaumgartenaniesposóbjednakoceniaćmiarą
oryginalnościiprzełomowościjegomyślenia.Wtejdziedziniemożna
powiedzieć,żedorobekjegowobszarzemyślifilozoficznejbyłraczej
niewielkiimałooryginalny.WłaściwiejedyneważneosiągnięciaBaum-
gartenazaznaczająsięwdziedzinieestetyki,spopularyzowałiukształto-
wałnaukęestetycznąjakoosobnąautonomicznądziedzinęrozważań
filozoficznych.OddziaływanieBaumgartenamieścisięwczymśinnym,
byłonmianowicieznakomitympopularyzatoremracjonalistycznejfilo-
zofii,pozostającpodsilnymwpływemChristianaWolffa,aprzytym
stwarzającpodstawypodakademickienauczaniefilozofii.Znakomicie
opracowanyiprzemyślanypodręcznikmetafizykijestjużdziełemnowe-
gotypu.Nierościsobieprawadoformułowaniaoryginalnej,autorskiej
koncepcjifilozoficznejiwyłożeniawłasnejmyślifilozoficznej.Baumgarte-
nowiudajesięraczejsztukainna,mianowiciewsyntetycznejformie
przedstawiaonpoglądyobejmującepewienszerokinurtfilozoficzny
ukształtowanywramachOświecenia,zatemzwiązanyzespecyficznym
kultemrozumu,starającsięzarazemwprzystępneji»suchejflformie
przedstawićczytelnikowipełnyschematwiedzymetafizycznej,awięc
odnoszącejsiędoogólnego,totalnegoopisuwszystkiego,coistnieje,
askupionegowokółtradycyjnegorozumieniametafizykiifilozofiiwogóle
jakowiedzyo»wszystkimfl-omnesresscibilitas.Baumgartenjestwięc
przykłademnowegonauczyciela-wykładowcyakademickiego,którynie
silisięnaprzedstawianiestudentomwłasnychpoglądów(choćoczywiście
tegoelementunigdyostateczniezdziałalnościakademickiejwykluczyćsię
nieda),leczstarasięrzetelnieiściśledoprecyzowaćpewnąwizjęmeta-
