Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
ImmanuelKant,Metafizycznepodstawynaukiprawa
11.§31wrazztytułem»Dogmatycznypodziałwszystkichprawmożliwychdo
nabyciaprzezumowę»zostałumieszczony(jako§21a)wpodrozdzialepo-
święconym»prawuosobowemu».
12.Dodatkowąstronę»Naukiprawaczęśćdruga.Prawopubliczne»umieszczo-
nopo§40.
13.§43i§44zostałyusuniętezdziałunatemat»Prawapaństwowego»iumiesz-
czone(wodwrotnejkolejności)wogólnymwprowadzeniudo»Prawapublicz-
nego».
14.§§45-49,51,52zostałyuporządkowanewkolejności45,48,46,49,47,51,
52;§50przemianowanonaczęśćF»Ogólnejuwagioprawnychskutkach
wynikającychznaturyzwiązkuobywatelskiego»,acałątę»Ogólnąuwagę»
umieszczononakońcurozdziałupoświęconegoprawupaństwowemu(po§52).
Reakcjakrytykównaterewolucyjnezmianybyłajednakżeambiwalentna6.
NiezaprzeczalnązasługąLudwigajestto,żewogólepostawiłproblemniespójno-
ści,zaznaczającychsięwmakrostrukturzeKantowskiegodzieła7,problemprzez
wcześniejszychwydawcówniedostrzeganylubignorowany.Zarzuconomujednak,
żezamiastzestawićwszystkiepodejrzanemiejscaipoddaćjedokładnejanalizie,
wychwytujejedynieczęśćznichizbytszybkoprzechodzidoichemendacji.Pod
tymwięcwzględemjegoedycjaoferujezamało8.Leczrównocześnieusiłujeona
osiągnąćzbytwiele,ponieważrościsobiepretensjedotego,abyprzywrócićdziełu
Kantajegopierwotną,nieskażonąpostać.TymczasemracjonalizacjatekstuKantow-
skiego,doktórejprowadząwymienionezmiany,niemusibyćjeszczejegorekon-
strukcją;przyczynąusuwanychniespójnościmożebyćnierazpomyłkaautora,nie
zaśmanipulacjakopisty;askorotak,tooczyszczonyztychniekonsekwencjitekst
jestniewątpliwiebardziejlogiczny,leczniekonieczniebardziejautentyczny9.
WtejsytuacjiczytelnikKantowskiejRechtslehre-awjeszczewyższymstop-
niujejtłumacz-stoiprzedtrudnymwyborem:zjednejstronymadodyspozycji
klasyczne,leczniedośćkrytycznewydanieNatorpa,zdrugiejzaśstronyażnadto
krytyczne,alekontrowersyjnewydanieLudwiga.Kuszącymwyjściemztegody-
lematubyłobyprzyjęcietylkoczęścizmian,proponowanychwnowszejedycji,tych
mianowicie,którebudząnajmniejkontrowersji.Takikompromisniezadowoliłby
jednakzapewnenikogo,ponieważwybórtychbardziejuzasadnionychlubmniej
spornychemendacjimusiałbybyćwdużejmierzearbitralny.Takwięcwofero-
wanymtutajprzekładziezdecydowałemsięprzyjąćinnerozwiązanie:trzymającsię
zasadniczowydaniaNatorpauwzględniamteżwszystkiebezwyjątkupoprawki
6Zob.VinicioParma,EswareinmaleineMetaphysikderSitten,»Kant-Studien»,91(2000):42-65.
7Tamże,s.48.
8Tamże,s.49.
9Tamże.
