Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.ZARZĄDZANIEDZIEDZICTWEMKULTUROWYMIJEGOINTERESARIUSZE
29
ka(wistocieprodukowanegoprzedewszystkimnatereniepowiatunowotarskiego
itatrzańskiego,alerównieżwkilkuinnychgminachwojewództwamałopolskiego
orazśląskiego).
Od2005r.oscypekznajdujesięnaliścieproduktówtradycyjnych,którapo-
wszechniejestuważanazajednąznajważniejszychformochronyipopularyzacji
dziedzictwaniematerialnego.Jesttoinicjatywatymcenniejsza,żewpisnawspo-
mnianąlistęinicjująpodmiotybezpośredniozwiązanezwytwarzaniemdanegopro-
duktuwtymprzypadkubyłtoRegionalnyZwiązekHodowcówOwieciKóz.
Mimotopoostatecznymuznaniuoscypkazaprodukttradycyjnymożnabyłozaob-
serwowaćniekorzystnezjawiska,negatywniewpływającenietylkonakondycjętego
tradycyjnegowyrobuczynaspołecznyodbiórregulacjiprawnychmającychchronić
dziedzictwoniematerialne,aleprzedewszystkimnanaturalnyprocesspontaniczne-
gotworzeniazasobówdziedzictwa.
OdkiedyturyścipojawilisiępodTatrami,zachwycalisięoscypkami.Niejest
tajemnicą,żewzależnościodroku,codlakażdegożyjącegozuprawyihodowlijest
oczywiste,jakośćoscypkówbywałaróżna;konkretnieróżnabyłazawartośćmleka
owczego,dziśściśleokreślonamocąstosownegoprzepisu(niemożebyćniższaniż
60%34).Wynikałotorównieżzprostejzasadypopulacjaowiecnierosławprost
proporcjonalniedopopulacjiturystówżądnychskosztowaniagóralskiegoprzysma-
ku.Zczasemdoszłodowytworzeniasiępłynnejrównowagi:turystaniedzielnyczy
teżwczasowicz,ograniczającyswójpobytpodTatramidoodwiedzeniakoktajlbaru
naKrupówkach,zadowalałsięnoscypkiem”zakupionympodGubałówkąlubprzy
Zakopiance,wktórymnierzadkoilośćowczegomlekabyłajedyniesymboliczna.
Miejscowijedliprawdziweoscypki,nabywaneubacówodlattrudniącychsięich
wyrobem.Zaprzyjaźnienigościezmiastaalbokorzystaliztejwiedzy,alboszukali
własnychdrógodnalezieniaoscypkówzamiastpodGubałówkęudawalisięwięc
np.dobacówkinaRusinowąPolanę,choćwymagałotooczywiściepewnegowysiłku.
Wartozastanowićsię,jakiezmianyprzyniosłoprzyznanietemuproduktowiofi-
cjalnegocertyfikatu.Bezwątpieniapodstawowąmiarąkorzyścijestfakt,żekupując
certyfikowanyoscypek,nabywamyproduktspełniającyrestrykcyjnewymogista-
wianeproduktowitradycyjnemu.Możnajednakzadaćkolejnepytanie,zpunktu
widzeniazarządzaniadziedzictwemkluczowe:czywprowadzonacertyfikacjaprzy-
czyniłasiędowzrostuliczbypodmiotówzajmującychsięwytwarzaniemoscypków,
czyjestdlanichwsparciem?Tupojawiająsięjużwątpliwości.Przedogłoszeniem
oscypkaproduktemregionalnymjegowytwarzaniemzajmowałosięokoło200ba-
ców.W2011r.,awięckilkalatpowejściuwżycieregulacjiwtymzakresie,wy-
twarzaniemtychserówmiałosięzajmować100,alecertyfikowanychwytwórców
34RozporządzenieRady(UE)nr510/2006.Wniosekorejestracjęzgodniezartykułem
5i17(2)nOscypek”,NrWE:PL/00451/21.2.2005(Dz.Urz.UEC180/94z2.08.2006).