Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stronyzachodniej,cosprzyjanawiewaniustamtądgazówipyłówprzezprzewa-
żająceztegokierunkuwiatry.Zwłaszczaprzekroczonestężeniadwutlenkusiarki
niekorzystniewpływająnalasy(latasześćdziesiąteisiedemdziesiąteubiegłego
wiekutookresgwałtownegoobumieraniadrzewszpilkowych).Widocznejestto
nietylkowsąsiedztwieemitorów,jakHutaCzęstochowa,gdzieobserwowano
degeneracjędrzewostanówsosny(MarkiEwicz1968),aletakżenaterenach
chronionych.WOjcowskimParkuNarodowymwmiesiącachzimowychstęże-
niaSO
2przekraczałynormydoponad200%,coniewątpliwieprzyczyniłosię
doprzerzedzeniazwartychniegdyślasówjodłowychizaniku80%powierzchni
borówmieszanych(JuszkiEwicz,Partyka1987;MichaLik1990a;MEdwEcka-
-Kornaś,Gawroński1993;MEdwEcka-Kornaś2006).Mimoobserwowanej
wostatnichlatachpoprawiejakościpowietrza,nadalprzekraczanesąśrednie
rocznestężeniaSO
2iCO
2(Jamrocka,Szymańska-KuBicka2002).
Zanieczyszczeniapowietrzawpływająnegatywnienaroślinynietylkobez-
pośrednio,aleipośrednio,zmieniającwłaściwościfizykochemicznegleby,np.
alkalizująclubzakwaszając(ŚwiEBoda1980;BaBczyńska-SEndEkiin.1992).
NotowanewokolicachOjcowapHopadówwahałosięmiędzywartościamieks-
tremalnymi3,1i7,8,przyczymopadycyrkulacjizachodniej(znadGOP-u)miały
lekkopodwyższonewartości(około5,9),opadycyrkulacjipółnocno-ipołudnio-
wo-wschodniejzaścechowałyniższewartościpH(LEśniok,Partyka1993).
Niekorzystnymzjawiskiemjestpowszechnezanieczyszczeniewód,zarówno
powierzchniowych,jakigruntowych.Napogorszeniejakościwódpodziem-
nychwpływainfiltracjasubstancjiszkodliwychzopadamiatmosferycznymi,
zanieczyszczonymiwodamipowierzchniowymi(m.in.przezściekibytowe)
izgruntu(np.stosowanewrolnictwienawozy).Odzwierciedlasiętowjakości
wódźródlanych.Silniezanieczyszczonesąpraktyczniewszystkiewiększerzeki
(Warta,Pilica,Rudawa).Największymzagrożeniemsąściekiprzemysłowe,
komunalneoraznawożeniemineralne.Naterenachwiejskich,wzwiązku
zbrakiemkanalizacji,problememsąściekibytowe,łatwozanieczyszczające
zwłaszczaniewielkie,lokalnecieki(KLEczkowski1972a;Amirowicz1981;
Wika1986;BaBczyńska-SEndEkiin.1992;SiwEk2006).
Wśródnegatywnychoddziaływańczłowiekanalokalnąprzyrodęnależy
takżewymienićnadmierneużytkowanieturystyczne.Zwłaszczanajbardziej
interesującezakątkiWyżynyKrakowsko-Częstochowskiejnarażonesąnazagro-
żeniaztymzwiązane.Wydeptywanieroślinnościizaśmiecanietonajczęstsze
negatywnezjawiskatowarzysząceturystyce.Widocznejesttozwłaszczana
terenieobiektówniewielkichpowierzchniowo,amasowoodwiedzanych,jak
okolicezamkuwOlsztynieczy„GóraZborów”(BaBczyńska1978;MichaLska
1994).Chociażwprzypadkutamtejszychmurawkserotermicznychmatoswe
dobrestrony,powstrzymujebowiemnaturalneprocesysukcesjiwtórnej.Do
najbardziejobciążonychturystykąnależąOjcowskiParkNarodowy,dolinki
podkrakowskieczy„LasWolski”,cozagrażazlokalizowanymtamobszarom
chronionym(DąBrowski1967;DuBiEL1971;Partyka1987).
22
