Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Logistykaspołeczna.Teoriaizastosowanie
składającymisięnajejarchitekturęiprocesbadawczy15.Jedenznajwybitniej-
szychprzedstawicielitegonurtu,austriackibiologifilozofLudwigvonBertalanf-
fy,wswojejpracyzatytułowanejOgólnateoriasystemów,stanowiącejpodstawo-
wyijednocześnieostatecznyopiszałożeńteoriisystemów,wskazałnacztery
główneelementynurtusystemowego16:
•dążeniedointegracjinaukiiprzezwyciężeniabariermiędzydyscyplinarnych;
•postulatcałościowegotraktowaniabadanychobiektówjakosystemów
otwartych;
•poszukiwaniemożliwienajogólniejszegoiwnajwiększymstopniusformali-
zowanegojęzykaopisumającegozastosowaniedomożliwielicznychklasobiek-
tów(będącychtradycyjnieprzedmiotembadańróżnychdyscyplin)orazwykorzy-
staniezachodzącychmiędzynimianalogii,podobieństw,homomorfizmów;
•potraktowanieogólnejteoriisystemówjakoteoretycznejwiedzypodsta-
wowej,stanowiącejpodstawęnaukstosowanych[ł]wmyśltejkoncepcjinauki
stosowanesłużąrozwiązywaniuwszelkichproblemówpraktycznychzwiązanych
zkonstruowaniemsystemówtechnicznych,ekonomicznychipsychospołecznych
orazsterowanianimi.
Mimożeniewszystkieprzedstawionepostulatyzostałyzrealizowanewcałości
(niektóretylkowmałychfragmentach),należyjednoznacznieuznać,żewywarły
oneznaczącywpływnadzisiejsząnaukęistanbadańwwieludyscyplinach,takich
jakfizyka,biologia,ekonomia,teoriaorganizacji,logistykaibadaniaoperacyjne.
Sukcesyiporażkizwiązanezwprowadzeniemelementówsystemowychwydająsię
zależećodspecyfikizjawiskiobiektówbadań,doktórychsąodnoszonezasady
iprawaformułowanenagruncieteoriisystemów.Przykładowowszelkiegorodzaju
zjawiskafizyczne,któremożnawyrazićwpostaciformalnegozapisumatematycz-
nego,możnawyrażaćwsposóbścisły,posługującsiępojęciamiteoriisystemów.
Przeciwieństwemsązjawiskawystępującewsferzespołecznej,których„jakościo-
wa”naturaniepozwalaaninaposługiwaniesięzapisemilościowym,aninaprowa-
dzeniebadańzwykorzystaniemaparatupojęciowegotakichdziedzinwiedzy,jak
logikaogólnaczymatematyka.Rozważaniawobszarzeteoriisystemówstanowią
15T.S.Kuhn,Strukturarewolucjinaukowych,Warszawa2011.
16L.vonBertalanfy,Ogólnateoriasystemów,Warszawa1984,s.10-11.Zapoczątekba-
dańsystemowychuznajesiękoncepcjęteoriisystemów,sformułowanąwpracyL.vonBertalanf-
fy(KritischeTheoriederFormbildung,1928),którąautorzapoczątkowałbadanianadteoriąsys-
temówotwartych.Kontynuacjątegonurtuposzukiwańbyłaogólnateoriasystemów,którajest
określanawjęzykuangielskimjakoGeneralSystemsTheory.Jakoźródłokoncepcjisystemowych
L.vonBertalanfytraktowałstwierdzenieArystotelesa,że„całośćtowięcejniżsumaczęści”,
aogólnąteorięsystemówrozumiałjakodyscyplinęlogiczno-matematyczną,którejcelemjest
formułowanieiwywodzenieogólnychzasad,mającychzastosowaniedowszystkichsystemów.
InstytucjonalnymwymiaremrozwojubadańsystemowychjestutworzenieprzezBertalanfy’ego
w1954r.TowarzystwaRozwojuOgólnejTeoriiSystemów(SocietyfortheAdvancementofGe-
neralSystemsResearch),któredziałaod1988r.podnazwąInternationalSocietyfortheSystems
Sciences,http://www.bcsss.org.
