Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Nasiłowska,Literaturaokresuprzejściowego,Warszawa2006
ISBN978-83-01-14947-5,©byWNPWN2006
Stąd–autoanaliza,studiowaniewłasnychreakcjijestzarazem
próbązachowanianormalności,ocalenia,,ja,,.Napięcieżyciazbioro-
wegopodkonieclatsiedemdziesiątychiwokresiepierwszej,,Solidar-
ności,,jesttakintensywne,żesferaprywatnościzagarnianajestprzez
dramatzbiorowy.Wszystko:zakupy,spotkanieautorskie,telefondo
NowegoJorku–jestpodszytepolityką.Wreszcie,napoczątku
grudnia1981rokuBrandyswyjeżdża,ostatnizapiswdrugimtomie
Miesięcyjestlakoniczny:,,Wiadomośćoogłoszeniustanuwojennego
wPolsce.Wszystkiepołączeniaodcięte,,.
DalszelosypisarzazwiązałygozParyżem,apisanieMiesięcy
kontynuowałdo1987roku.Po1990ukazałysiękolejneutwory
ocharakterzeautobiograficznym,jakZapamiętane(1995)czyPrzygo-
dyRobinsona(1999).Zmarłw2000rokuwParyżu.Charakter
dokumentarnegozapisulatpowstawaniaopozycjimająrównież
dziennikiMarianaBrandysa(brataKazimierza),autoraesejów
historycznych.Silnyautobiografizminastawienienadokumen-
towaniebieżącejrzeczywistościmiałyswojeoczywisteuzasadnienia
wbardzonapiętejsytuacjipolitycznej,wpoczuciuzagrożeniain-
dywidualnościprzezzłowrogiSystem.RelacjawobecPrawdy,za-
grożonej,nieobecnejwprasieitelewizji,tępionejprzezcenzurę,
okazałasięważniejszaodtworzeniafikcji.
,,Ja,,pisarzastawałosię
instancjąPrawdy.PiszącywIIobiegukrytykJanProkoptakopisy-
wałsytuację:
Dokonałsięwyłom,copozwoliłozłamaćmilczącąumowęmiędzypisarzem
iestablishmentem,zgodniezktórąpisarzzobowiązywałsięniewkraczać
naterenyobjętecenzurą.Aktpisarskizidentyfikowałsięzaktemwykro-
czeniaiwyzwania.Statekpijanyzerwałkotwicęipomknąłnawolność.
Zpoczątkuwięcwydanobitwęwimięwartościjednostkowych,zakwestio-
nowanychprzezbezimiennykolektyw,ajapisarskieokreślałosięsprze-
ciwemwobecurzędowejliczbymnogiej.Pisarzwkrótcejednakznalazł
niezliczonychsprzymierzeńców–czytelnikówzłaknionychprawdyiauten-
tyczności.Ztegopunktuspotkaniapowstałobiegniezależny(Pisarz,
władza,czytelnik).
Niebyłotojednakłatwe,zasięgniezależnychpublikacjibył
ograniczony,technikadrukupowielaczowego–dominującawlatach
siedemdziesiątychinapoczątkuosiemdziesiątych–pozwalałana
niewielkienakładyksiążekbardzokiepskiejjakości.Zmianaochara-
25
