Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
POETYKALITANII
Polegatunkowelitanii
Ponieważtrzynarysowanetuzespołyprzedutworzeniemlitanii
funkcjonowaływpostacizorganizowanej,każdynawłasnyrachunek,topo
konsolidacji,wramachnowejformy,niemusząsięzgadzaćwewszystkich
swoichaspektach.Inaczejmówiąc,litaniapowstałazmateriałów,którepod
pewnymiwzględamisięprzyciągały,leczpodinnymizdawałysięodpychać.
Gatunkowyobrazświata,uwzględniającdynamikętychpierwszychista-
wiającopórtymdrugim,spowodował,żerozbieżnościteoretyczniezdolne
rozsadzićodśrodkacałyzłożonygatunekprzestałybyćistotne.
Jaknazwaćzespoły,któreprzedwiekamizłożyłysięnalitanię?
Zoczywistychpowodówniepasujenazwa„zbiór”.Ponieważstanowiąrelikt
pogeneziegatunku,nazywanegenami.
Mianemgenuokreślamyzespółintersubiektywnieistniejącychreguł
1
,
któryzostajepobranyzjednegogatunkuliterackiegoiużytydobudowy
gatunkunowego,teżpobranyzjednejodmianygatunkuiużytydo
wykształcenianowejodmianygatunkuczywreszciezachowanylub
odrzuconywprzejściachewolucyjnychmiędzyetapamigatunku.
Wyraz„gen”będzietutajużywanynietylkodlatego,żewzasobach
genologiitrudnoznaleźćlepszydlabadanegoprzedmiotu,leczrównieżze
względunaoczywisteskojarzeniazgenezągatunkówprzyrodniczych.Nie
pożyczamygojednakpoto,bynaszwybórcokolwieksugerowałnatemat
1
Inkorporujemytuwyrażeniezdefinicjigatunkuliterackiego,napisanejprzezMichała
Głowińskiego:por.hasło„gatunekliteracki”,[w:]Słownikterminówliterackich,red.Janusz
Sławiński,Wrocław1998.