Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Broszura
45
lubkartonubyłyoblekanepapieremlubpapierem
iskórą/pergaminemwpartiigrzbietowej.Krawędzie
mogłypozostaćnieobciętelubteżobcięte,zwyzłoce-
niemgórnej.Technikitejużywanotakżedoseryjnych
oprawwydawniczych.
KartonażàlaB.wykonywanotakżewwarianciez→na-
kładanymiokładkami.Wówczaspółpłóciennylubpół-
skórkowygrzbietusztywnionygrzbietówkąnaciągano
nablokgrzbietuiprzyklejanodoskrzydełek(scezury).
Następnieosobnoprzygotowywanookładzinówki,
któreoklejano,podwijajączewszystkichstron,ana-
stępniemontowanodobloku,tj.przyklejanodowykle-
jek.Innywariantprzewidywałokładkędwuwarstwową
nakładaną:wewnętrznatekturkabyłasklejonazgrzbie-
tówkąnapapierowympasku,grzbietokładkioklejano
płótnem,anastępnienacałośćnaklejanodrugiużytek
tektury,oklejonyobłóczką,podwiniętątylkoodstrony
grzbietowej;posklejeniuobuwarstwtekturyzawijano
ipodklejanoskrajemateriałuobleczeniowego.
Współczesneintroligatorstwoartystycznekorzysta
ztejtechniki,nazwąBradelokreślasięoprawęnie-
organiczną(wklejanąlubpółorganiczną,wykony-
wanąnabloku),któramazaoporkowanygrzbiet.
Wokładkachwystępujewąskaodsadka.Szczególną
odmianąoprawywklejanejoporkowanejjestangiel-
skicasebinding,któryniemaodsadkiiwyglądajak
oprawaorganicznazezwartymprzegubem.
Zob.Grzbietłamany.
Cambras2013,s.52-53;DupindeSaint-Cyr,Jousset2003;LoB
(Three-piececases);Moessner1981,s.18;Roberts,Etherington
(Bradelbinding);Wolf-Lefranc,Vermuyse1957,s.266-280.E.P.
Branchage
(ramage,feuillage,zfr.gałęzie)
Wyciskanazezłoconychtłokówdekoracja,składająca
sięzzazwyczajdługichizagiętych→oliwnychlub→lau-
rowychgałązek(rzadziejstylizowanychnainnegatunki
roślin).Charakterystycznadlafrancuskichopraw→àla
fanfareodok.1570do2.ćw.XVIIw.,wktórychwkompo-
nowywanojąwpolamiędzygeometrycznymiwstęgami
Branchages:Francja,ok.1600r.,Polska,4.ćw.XVIIw.
pokrywającymiokładzinyigrzbiet,orazwowalnepola
centralnychmedalionówokładzin;jakosamodzielny
składnikdekoracjiwystępowałateżna→àbranchages
oprawach.Koncepcjadługich,drobnoulistnionychgałą-
zekwkomponowywanychwramęzwierciadłalubwpola
międzywiększymielementamidekoracji,przeniknęła
podkoniecXVIw.dowłoskichnaśladownictwoprawàla
fanfare,awXVIIw.domanierystycznegoibarokowego
introligatorstwainnychkrajów;jejrefleksydostrzegalne
sąm.in.wgdańskichoprawachanonimowegomistrza
aktywnegook.poł.XVIIw.;w2.poł.XVIIw.wpłynęła
teżnawykształceniesiędekoracjizrealistycznymikwia-
taminadługich,wijącychsięłodygach,wkomponowy-
wanychnp.międzymotywy→kołysek.
Devaux1977,s.106-107iin.;Fletcher1894,s.31-33;Hobson
1970,tabl.VII-XVIIiin.;MacchiF.iL.2002,s.55,391;Macchi
F.iL.2007,kat.88-89;Nixon,Foot1992,il.38,40iin.;Oddos
1980,s.19.A.W.
Àbranchagesoprawy
(zfr.:„branche”–gałąź,konar)(ang./fr./niem.àbranchages
bindings/reliures/Einbände)
Terminużywanywtegumentologiizachodnioeuropej-
skiejnaoprawyodschyłkuXVIdoXIXw.,wktórych
głównymbądźjednymskładnikiemdekoracjiokła-
dzinigrzbietusągałązkioliwnelublaurowewyciskane
ztłokówwtechnicezłocenia.Dotypowychprzy-
kładówo.àb.należądziełazgałązkamizdobiącymi
narożnikiokładzin,tworzącymirodzajwieńcawich
centrum,atakżewypełniającymigrzbiet.Dekorację
àb.naokładzinachniekiedyłączonozkompozycjąàla
fanfarenagrzbiecie;czasamizłoconywieniecàb.jest
jedynymelementemdekoracyjnymokładzin(zwłasz-
czanaoprawachpergaminowych).
MacchiF.iL.2002,s.55,391;Oddos1980,s.19;Wittock2008,
kat.11.A.W.
Broszura
(ang.pamphlet,booklet;fr.brochure,livret,opuscule;
niem.Broschur)
Potocznieprzezb.rozumiesięksiążkęniewielkiej
objętości(zwykledo48stron)wmiękkiejoprawie.
Częstosątomniejważnepublikacjeoprzemijającej
wartości.Formawydawniczab.pojawiłasięwokresie
reformacjidlapolemicznychdrukówreligijnych.
1.Wbibliotekarstwie,zgodniezdefinicjąsformuło-
wanąwvZaleceniachmiędzynarodowejnormalizacji
statystykiwydawnictwksiążkowychiperiodycznych”
przyjętychprzezUNESCOw1964r.,b.nazywanesą
wydawnictwaoobjętościod5do48stron(publikacje
mniejszeokreślanesąmianemdrukuulotnego,awięk-
sze,licząceponad48stron-toksiążki).
2.Wpoligrafiiiintroligatorstwieprzemysłowymb.
jestpublikacjąoobjętoścido4składek,tj.64stron.
