Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oznaczeniaflmomentu”antropogenezy,jakteżwaspekcieustale-
niakryteriumczłowieczeństwa.Ustalonekryteriumpozwalałoby
namodróżniaćodformludzkich,popierwsze,teformyczłowie-
kowate,którejeszczeludzkieniesą,ipodrugie,odróżniaćpopu-
lacjeludzkieodpopulacjipozostałych.Ale,jakpowiedziano,nie
możnaoznaczyćpożądanegotutajflmomentu”uczłowieczenia,
aniustalićkryteriumczłowieczeństwa.Różnicamiędzyczłowie-
kieminie,ludzkościąinie,jestjakościowonieuchwytna:przejście
międzyformaminie-ludzkimijestciągłeipolegajedynienazmia-
nienatężeniaocenianychobjawówzmiany!Mówiącinaczej:każde
filudzkie”dajesięodnaleźćwinnym(niekonieczniemniejszym
-topolegaznowunapunktachodnoszeniamniejszości-większo-
ści)natężeniuwnie-filudzkim”.Wszystko,nacowsprawieusta-
leniakryteriumczłowieczeństwaantropologiębiologicznąstać,to
arbitralność!:uzgadniamy,żetoatojestjużczłowiekiem,żetoito
jestludzkie(ikropka,bezrozpisywaniapodówczaswynikających
ztakiegouzgodnieniakomplikacji).
Awięc,jakpowiadamy,zdaniemwspółczesnejantropologii
właściwejkwestiaczłowieczeństwajestniewiadoma.Alejako
takąantropologiaskłonnajestprzekraczać:nakłaniaonadopoj-
mowaniaprocesuuczłowieczeniajakodziejówzmiannatężeń
tychlubinnychcech-wnaszychterminach:dziejeczłowieczeń-
stwaduchaludzkiegopolegająnagrzenatężeńobjawówtegodu-
cha,objawówjakotakichistniejącychodzawsze.
Skonstruujemystanowiskobiologiiporównawczejwnaszej
kwestii(flnarodzin”filozofiiwmentalnymprzełomie):Skoroma-
ximumzrozumienia,jakiecodoantropogenezyuzyskaćmoże-
my,nakłanianasdomyślenia,żeczłowiekodzawszejestludzki:
wpełniistotowegoduchowegouposażenia-zatem(woparciu
oantropologiębiologicznąprzystaćpowinniśmynato,że)czło-
wiekodzawszejestfilozoficzny17.
Takotowkwestiimentalnegoprzełomuludzkości,anakwe-
stiitejżewspartejsprawieflnarodzin”filozofii,antropologiaoraz
antropologiakulturowagłosząniewiadomą!(Pamiętajmy,czym
17
Por.ibidem,szczególnie:rozdz.III:Pozagenetycznedrogiadaptacjiwpopulacjach
ludzkich(jeszczeszczególniejparagrafy:PojęciekulturyorazKilkauwagnatematge-
nezykultury)orazrozdz.IV:Rekonstrukcjadziejówgatunkuludzkiego(tuszczególniej
jeszcze:Górnypaleolitczłowiekwspółczesny[Homosapienssapiens]);rozdz.IIIiIV,
s.173-312.
24