Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
patyczna(…)zakłada,żewprzyrodzienastępstwojestnieunik-
nioneiniezmienneiobywasiębezwpływujakiegokolwiekczyn-
nikaduchowegoczyosobistego.Takwięcpodstawowakoncepcja
jestidentycznawmagiiiwspółczesnejnauce,ujejpodstawleży
wiaraimplicite,alerealnaistanowcza,władijednośćprzyrody.
(…)Takwięcanalogiamiędzymagicznąanaukowąkoncepcją
światajestbliska.”10
c)Całościowestanowiskoantropologiikulturowej
wsprawieistnieniaprzełomu:niewiadome
Takoto-niezależnieodtego,jakdaleceprezentowaneprzed
chwiląpoglądysprzeczająsię,bądźtylkoróżnicują11-zgodne
onewnaszejkwestii,wtymwzględzie:wykluczająonewistocie12
istnieniesprawymentalnegoprzełomuludzkości,stwierdzająone
mianowicie,żeczłowiekodzawszeuposażonybyłwewszystkie
aspektymentalne;partycypowałzarównowsferzesacrum,jak
wsferzeprofanum,uczestniczyłwistnieniu:istniał(znajdował-
-się-w-świecie)zarównonasposóbkonkretny(zmysłowy,emo-
cjonalny;aisthetón13),jakabstrakcyjny(umysłowy,racjonalny;
noetón14),równoflulegał”onmistycyzmowi,jaktrzeźwejobser-
wacjilubnamysłowi.Wkulturzeprymitywnejlubmitologicznej
istniejąwięcreligiainauka,empiryzmiracjonalizm…-rzecby
można:wtymstaniedziejówludzkośćjeszczeharmonijniezaży-
waławszystkichswychmożliwości;którątoharmonijność,dziką,
fldziewiczą”
,zczasempoczęłazatracać,absolutyzująctenalbo
innyaspektswegoistnienia,swychmożliwości.Ibyłytowydarze-
niadlaludzkościowymiarzekataklizmu;dlapojedynczegoducha
orandzekatastrofy,niczymchorobajakaśnowotworowa…15
10
Ibidem,s.69.
11
Takżeniezależnieodtego,jakdalecedyskutowanopóźniejzarównosame
wynikitrzechostatnioprzywoływanychprzeznasantropologii,jakteżsposoby
ichpozyskiwania…Wtejsprawiepor.np.PrzedmowęJ.Lutyńskiegodopolskiego
przekładuZłotejgałęzi;J.G.Frazer,op.cit.,s.16-20.
12
Antropologiakulturowazajmujesięwspółczesnymiludaminiecywilizowa-
nymi-wtensposóbjejustaleniawistociedlanasważne!
13
Por.O.M.Frejdenberg,op.cit.,s.323,takżeprzypisztejinastępnejstrony.
14
Patrzprzypispoprzedni.
15
Wiemy,jakdiagnozujeepokęnaszychdziejówpoprzezstannaszegoducha
MartinHeidegger,żetoflczasmarny”
,czas,wktórymczłowiekutracił(!)wszyst-
ko(fldziewiczą”harmonię),absolutyzując(metafizyczny)schemat.
22