Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BADANIAWDZIAŁANIUWPEDAGOGICZNYMKOMPONENCIEKSZTAŁCENIANAUCZYCIELI...13
Redefinicjarelacjiteoriiipraktykiwedukacyjnymdziałaniu
Wramachperspektywyspołeczno-kulturowej,obejmującejszerokąpaletępo-
dejść,teoriiikoncepcji,zaszczególnieadekwatnedokontekstuwydająsiędwa
podejściaprzedstawionewznanejtypologiiAnnySfard,amianowiciepodejście
dialogiczneitrialogiczne.Podejściemonologiczne–takżewtejtypologiiwy-
stępujące−intencjonalniepomijam.Przyjmujębowiem,żestanowiącyjegopodsta-
wękognitywizm,sięgającywpogłębianiurozumieniajakucząsięinnidopsychologii
poznawczej(JeromeS.Bruner−do1996r.,UlrichNeisser),psycholingwistycznych
(NoamChomsky,GeorgLacoff,ostatnioAndyClark),komputacyjnychteoriiumysłu
(JohnR.Searle)iteoriimodularnych(MichaelTomasello,JerryA.Fodor)orazdo
neuronauk(Simon,1991),traktujejednaknauczaniejakopracęgłówniepoznawczą.
Choćważnąrolęwtworzeniuwarunkówdouczeniasię,polegającegonaprzetwa-
rzaniuinformacji,przypisujesięzapośredniczeniuichwśrodowisku(pojawiająsię
bowiemtum.in.takiekategoriejakafordancje,wrażliwośćinterpersonalnaoraz
intersubiektywnośćwznaczeniudostrojeniaemocjonalnegopartnerów),aistotnym
elementemstrategiiedukacjiprzyszłychnauczycielistanowiąprojektyocharakte-
rzeinnowacji,wymagającewspółpracywramachgrupeksperckichzelementami
wzajemnegouczeniasięczydzieleniasięwiedzą(takżeprzezrozwijanietechno-
logicznejstronyzapośredniczaniaprocesówuczeniasięwśrodowisku/otoczeniu
szkoły),tozpunktuwidzeniacharakterutychpoczynań,trudnoumieścićjepod
szyldemedukacyjnychbadańwdziałaniu.Mamytuwprawdziedoczynieniazucze-
niemwpisanymwpraktykę,zrozwiązywaniemrealnychproblemówspołeczności
(np.szkół,wktórychstudenciodbywająpraktyki),tojednakdziejesiętogłównie
wuczelni,podokiemekspertów−nauczycieliakademickich,przyograniczonym
współudzialeinnychpodmiotówedukacji–uczniów,nauczycieli,rodziców.
Zpełniejszymredefiniowaniemrelacjiteoriiipraktyki–wznaczeniuosadza-
niauczeniasięwśrodowiskudziałalnościbadawczo-dydaktycznychzmieniających
sposobybyciawświecienauczania,mamydoczynieniazarównowpodejściudialo-
gicznym,jakitrialogicznym.Podejściedialogiczne,charakteryzowaneprzeztriadę
interakcje–relacje–dialogi,budowanenakoniunkcjipsychologiifunkcjonalnej
ipragmatyzmu,sięgającedoteoriisocjologicznych,wtymgłówniedoteoriispo-
łecznegouczeniasię,wrazztakimikategoriami,jakaktorzy–zwyczaje–arte-
fakty–symbole–konwencje–historie(danejpraktyki),akcentującezmianytypu
przynależnościdowspólnotuczeniasięwdrodzenegocjowaniaznaczeńpoprzez
doświadczanietego,wczymbierzesięudział(chodziouczestnictwowtzw.pro-
jektachmożliwości,tworzącepełnewarunkiuczeniasięzpraktyki,wpraktyce,
poprzezpraktykę),dajeszanseprzekraczaniagranicmiędzypodmiotamiiprzed-
miotamiczyformalnymiinieformalnymimiejscamiuczeniasię.Wpisującąsię
