Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
stanowiływynikiosiąganeprzezjednostkę(szkołanaukowegozarządzania).
Wpóźniejszymokresiezwracanojużuwagęnazachowaniapracownikaiich
uwarunkowania(szkołastosunkówmiędzyludzkich),choćwybranepublikacje
prezentowałynowatorskienatenczasspojrzenieodnoszącesiędoelementów
kompetencji(zob.[Maier1958]).Pobehawiorystachnastąpiła,jaksięwydaje,
chwilowaregresjakoncepcjiZEP
,zaktórąmożnauznaćzarządzanieprzezcele.
ChoćwswoichzałożeniachteoretycznychZPCzakładałokoncentracjęnawyni-
kachprzyjednoczesnymsamorozwoju,topraktycznezastosowanietegopodejścia
wywołałofalękrytyki,m.in.dlategożedefactoskupianosięwyłącznienawyniku,
anienaprocesie(zachowania)czykompetencjach.KoncepcjęZPCzastąpiło
zarządzanieprzezwyniki,wktórymzwracanouwagęnacel,alerównieżuwarun-
kowaniajegorealizacji.Wlatach70.porazpierwszypojawiasięterminperfor-
mancemanagement[Warren1972]iwtymczasieZEPzaczętopostrzegać
procesowo,przyczymrzeczywistyrozkwitpracnadanalizowanąkoncepcją
nastąpiłwlatach80.NaZEPzaczętopatrzećjaknałańcuchprzyczynowo-
-skutkowy:odkompetencji(ichelementów),przezzachowania,ażdowyników
pracy.Zwracanouwagęnauwarunkowaniapracy,zachowaniawynikającezzadań
nastanowiskupracyizkontekstuichrealizacji.Wlatach90.nurtkompetencyjny
umocniłsięwliteraturzeZEP
.Aktualniezarządzanieefektywnościąpracynależy
postrzegaćjakoholistycznąkoncepcję,przybierającąworganizacjachformę
systemu,uktóregopodstawleżyprocesZEPorazpodmiotywnimuczestniczące
(zob.podrozdział1.2).Dodatkowozarównonajednostkę,jakinaelementyarchi-
tekturysystemuZEPwpływająróżnorodneczynniki(zob.podrozdział1.3).
Wrefleksjiwieńczącejniniejszypodrozdziałnależyzwrócićuwagęnato,że
postrzeganieistotnościobszarówZEPzasadniczosięzmieniło.Wprzeszłości
ważnebyływyłączniewynikipracy,potemwynikiizachowaniapracownika.
Kolejnymetapembyłowłączeniełańcuchaprzyczynowo-skutkowegokompetencji,
czyliwzasadziejegodopełnienie.Obecniewidocznejestprzeniesienieakcentu
przedewszystkimnakompetencje,wdrugiejkolejności–nazachowania.Przy
takimzałożeniuwynikibędącerezultatemsprawnieprzeprowadzonegoprocesu
zarządzaniapowinnyprzyjśćsame.PrzyszłośćZEPtoprzedewszystkimkoncen-
tracjanakompetencjachizachowaniachprzyjednoczesnymuznaniuwynikujako
sinequanonpodejmowanychdziałań.OtakimkierunkurozwojukoncepcjiZEP
ijejpraktykmożeświadczyćm.in.corazbogatszaliteraturanatematuwarun-
kowańefektywnościjednostki(zob.podrozdział1.3).Przedteoriąipraktyką
zarządzaniaprzezefektystoiwielewyzwańzwiązanychzkształtowaniemsię
otoczeniaorganizacji,zezmianamiwsamychorganizacjachorazzespecyfiką
współczesnychpracowników(zob.rys.1.1).Biorącpoduwagęwyzwania,narasta-
jącąturbulentnośćinieprzewidywalnośćotoczeniaorganizacji,dynamikęzmian
iprzeobrażeńmającychmiejscewewspółczesnychorganizacjachorazwyłania-
