Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kochanka,matkaczywytrawnypolityk?ZagadkaSerwilii
15
CyceronwFilipice10(10,25in.).ZSerwiliuszemCepionem,któremuobiecanorękę
Julii,córkiCezara14,identyfikująstoikahistorycy15.Wydajesię,żetaadopcjamusiała
byćnarękępatrycjuszce,którawosobiesynawidziałagodnegokontynuatorachwały
swegorodu.JednakżeSerwiliiniepowiodłysięwszystkieplanyzwiązanezosobąBru-
tusa.Możnaprzypuszczać,żeosobistąporażkąbyłojegoprzystąpieniew49r.doGne-
juszaPompejusza,mordercyojca.Kobieta,którawychowywałajedynaka,wnienawiści
dotegoczłowieka16musiałazgodnościąprzyjąćwybórMarka,któryponademocje
matkipostawiłdobrorepublikiilibertas.Drugimważnymmężczyzną,alezinnych
powodów,byłGajuszJuliuszCezar.OromansieSerwiliiiCezara17,któryrozpocząłsię
przed64r.,wiedziałcałyówczesnyRzym,aotym,jakwysokoprzyszłydyktatorcenił
sobietowarzystwokobiety,świadczyprzekazanaprzezSwetoniuszainformacjaobar-
dzokosztownymprezencie,jakimatkaBrutusaotrzymałaodhojnegoprzyjaciela.
Cezarpodarowałjejperłęwartąsześćmilionówsesterców(VitaCaesaris,50)18.Wtym
samymfragmencieSwetoniuszzanotował,żechociażCezarmiałwielekochanek,naj-
bardziejemocjonalniebyłzwiązanywłaśnieznasząbohaterką:Sedantealiasdilexit
MarciBrutimatremServiliam…Greckipisarz,Plutarch,takżewspominaokobiecie
wkontekścieromansuzCezarem.WbiografiiBrutusapozwalasobienarefleksję,
wedługktórejprzyszłydyktatormiałpodstawyprzypuszczać,iżBrutusjestjegosynem
(Brut.,V,1).MiałotowynikaćzdługotrwałegoromansuzSerwiliąijejwielkiejmiło-
ściinamiętnościdokochanka.WbiografiiKatonaMłodszegoPlutarchprzytaczajako
anegdotęzdarzenie,jakiemiałomiejsce5XII63r.GdyradzononadlosemKatylinar-
czyków,dostarczonoCezarowitabliczkęzwiadomością.Katonmyśląc,żetoinforma-
cjeważnedlasprawyikompromitująceCezara,zażądałodczytanialistu.Okazałosię,
żetolistmiłosnyodSerwilii(CatMin.,24).Plutarchkonkludujeanegdotęsłowami,
żesiostramiałazłąopinięwłaśniezpowoduzwiązkuzCezarem.Pikanteriidodaje
sprawiefakt,żenatymposiedzeniubyłteżobecnyDecimusJuniusSylanus.Jakwia-
14SUET.:DivusIulius,21;PLUT.:Caesar,14;Pomp.,47.
15R.SYME:Rewolucja…,s.35,przyp.43.MichaelGrantteżuważa,żeBrutuszostaładoptowanyprzez
wuja.M.GRANT:Krótkahistoriacywilizacjiklasycznej.Przeł.M.MICHOWSKI,A.MIKICKA.Poznań
1998,s.155,251.
16R.SYME:Rewolucja…,s.58.
17IzabelaBieżuńska-MałowiststarasięukazaćSerwilięwjaknajlepszymświetleipróbujenawetpod-
daćwwątpliwośćpoświadczonyprzezantyczneźródłaromanszpóźniejszymdyktatorem.Piszebowiem:
pomawianaprzezwspółczesnychjejipóźniejszychpisarzyobardzobliskiestosunkizCezarem.
I.BIEŻUŃSKA-MAŁOWIST:Kobietyantyku…,s.113.
18Münzerzaproponowałdatęwręczeniaprezentunarok60,kiedytoSerwiliaowdowiałaporazdrugi.
Miałbytobyćsygnał,żerozwiedzionyzPompejąCezarchcepoślubićdługoletniąkochankę(Paulys
RealencyclopädiederClassischenAltertumswissenschaft,1923,szp.1819).RichardBaumanwprzekonywa-
jącysposóbobalatętezętwierdząc,żeczterdziestoletniaSerwilia,mimodługotrwałejwięzizCezarem,nie
byłatakpewnąkandydatkąnamatkęupragnionegosynajakosiemnastoletniaKalpurnia,którąostatecz-
niepoślubił.R.A.BAUMAN:WomenandPoliticsinAncientRome.LondonandNewYork1992,s.237,
przyp.46.
