Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MichałLenartowicz
któredyscyplinysportuwymagajądłuższegoodinnychprzygotowaniatre-
ningowego,specjalistycznychobiektówsportowychiczęstokosztownego
sprzętu.Jeśliobywateleniemająswobodnegoibezpłatnegolubprzynajmniej
taniegodostępudosportu(jaktomiałowdużymstopniumiejscewPRL-u
iwinnychpaństwachsocjalistycznych),dziecimniejzamożnychrodziców,
któredodatkowozamieszkująobszarysłabiejnasyconesportowąinfrastruktu-
rą,mogąmiećobiektywniemniejszeszansepodjęciatreninguikarieryspor-
towejwwieludyscyplinachsportowych7.WPolscemożetobyćprzywo-
ływanyjużtenis,którywymagawykupieniausługtreneraiwynajęciakortu,
zakupieniasprzętuijegowymianywrazzrozwojemumiejętnościidojrzewa-
niemdziecka,częstoklubowegowspółuczestniczeniawkosztachzgrupowań
szkoleniowychiturniejów.Innymprzykłademmożebyćjeździectwo,żeglar-
stwoczyinnesportywodne,wktórychsamkosztzajęćisprzętuuniemożli-
wiadużejczęścispołeczeństwaaktywneuczestnictwo.Niebezznaczeniabędą
wtymprzypadkutakżekompetencjekulturoweipoziomkulturyfizycznejro-
dziców(cowiążesięzzagadnieniamikulturyfizycznejwrodzinieisocjalizacji
sportowej)oraznp.tradycjeokreślonychdyscyplinsportu.Pomimolicznych
przemian,którezaszływsporciewostatnichkilkudziesięcioleciachizwiększo-
nejdoniegodostępności,niektóresportysąnadalpostrzeganespołeczniejako
właściwelubniewłaściwedlaosóbzokreślonychwarstwspołecznych,osób
ookreślonymkolorzeskóry8czyteżodanejpłci.Przykłademsportuprzypi-
sanegotradycyjniedookreślonejklasyspołecznejjestpopularnywKanadzie
7Wartoprzytymzwrócićuwagętakżenawysokiezróżnicowaniesposobóworganizacjisportu
irekreacjiruchowejwróżnychpaństwach(patrznp.opracowanieŻyśko2008dotyczącespor-
tuwyczynowegowwybranychpaństwacheuropejskich)orazto,żezasprawąsilnychtradycji
stowarzyszeniowychiwolontariatuuczestnictwoobywateliwsporcierekreacyjnym(idzieci,
idorosłych)możebyćznaczniemniejkosztowne(wwartościachwzględnych,wporównaniudo
dochodów)naprzykładwNiemczechniżwPolsce,gdziejesttoobecniesilnieskomercjalizowa-
nadziedzinaaktywnościkulturowej;Interesującymrozwiązaniemproblemunierównegodostępu
dosportuwyczynowegosportowoutalentowanychdziecijestichkształceniewspecjalistycznych
szkołachmistrzostwasportowego.Jesttościeżkarozwojusportowego,naktórejzasprawąinter-
wencjipaństwaizwiązkówsportowychredukowanyjestróżnicującypoziomkapitałuekonomicz-
negoikulturowegorodzicówjest(patrzm.in.Karwacki2008).
8Osobnymibardzociekawymzagadnieniemsąwłaśniehistoryczneuwarunkowaniaobecności
osóbczarnoskórychwsporcieipraktyczniewyeliminowaniezewspółczesnegosportuzjawiska
dyskryminacjirasowej,zasprawąktóregowUSAażdoroku1947zawodnicyczarnoskórzynie
bylidopuszczanidogrywnajwyższychligachbaseballuwrazzbiałymiAmerykanamiimieli
swojewłasnerozgrywki.Realnadesegregacjawsporcieamerykańskimzaszładopierowlatach
70.,kiedytoczarnoskórzyzawodnicyzaczęlipojawiaćsięnaprestiżowejpozycjiquaterbac-
kawdrużynachbaseballu,wtedyteżpojawilisiępierwsiczarnoskórzymanagerowiesportowi
ipierwsiczarnoskórzyzawodnicyrozpoczęlirywalizacjęwturniejachseriiMaster’sGolfTour-
nament.PierwszyczarnoskórysędziapojawiłsięwlidzeNFLwUSAdopierowsezonie1988-89
(McPherson,Curtisetal.1989,s.193).
