Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2

Alicja Maślak-Maciejewska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-235-5001-3

DOI:

https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

339

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2. Red. Maślak-Maciejewska, Alicja . Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2021, 339 s. ISBN 978-83-235-5001-3, doi: https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Maślak-Maciejewska, A.

T1 Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2

PB Uniwersytet Warszawski

PP Warszawa

YR 2021

SN 978-83-235-5001-3

DOI https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013

Bibliografia BibTex:

@Book{ 250783, author = "", editor = "Maślak-Maciejewska, Alicja", title = "Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2", publisher = "Uniwersytet Warszawski", year = "2021", address = "Warszawa", isbn = "978-83-235-5001-3", doi = "https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Maślak-Maciejewska, Alicja

TI - Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2

PB - Uniwersytet Warszawski

CY - Warszawa

PY - 2021

SN - 978-83-235-5001-3

ER -

DOI - https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013

Netografia (standard APA):

. Red. Maślak-Maciejewska, Alicja. Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2 [baza danych online] Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2021 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/kazania-dla-mlodziezy-zydowskiej-w-galicji-tom-2-alicja-maslak-maciejewska-250783. doi: https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013

judaizm, Galicja, kazania, autonomia galicyjska, Judaism, Galicia, edukacja religijna, sermons, Galician autonomy, religious education

Prezentowana książka zawiera wybór 88 kazań dla młodzieży żydowskiej (tzw. egzort), które powstały w Galicji pod koniec XIX i w pierwszych dekadach XX wieku. Stanowiły one część edukacji religijnej uczniów żydowskich uczęszczających do świeckich s...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-235-5001-3

DOI:

https://doi.org/10.31338/uw.9788323550013

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

339

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp 11„Wypiastowanie uczucia religijnego”: cel i miejsce egzort w nauczaniu religii mojżeszowej14
Autorzy i zachowane teksty16
Charakterystyka i tematyka20
Miejsce wygłaszania22
Długość24
Egzortatorzy i ich wzorce25
Niemieckie wzorce i literackie inspiracje28
Egzorty w szkole: ramy prawne i dyskusje wokół ich wprowadzenia30
Faktyczna obecność egzort w edukacji religijnej38
Kontekst chrześcijański44
O niniejszym wyborze45
Nota edytorska47
Podziękowania51
Teksty źródłoweBernard Löwenstein, [Przemowa]55
Natan Szyper, Bereszit58
Natan Szyper, Lech-lecha62
Natan Szyper, Wajece67
Natan Szyper, Szemot72
Natan Szyper, Bo80
Natan Szyper, Wajakel Pekudej85
Natan Szyper, Caw91
Natan Szyper, Tazrija Mecora94
Natan Szyper, Przemowa do młodzieży na końcu roku szkolnego98
Natan Szyper, Jom Kipur. Dzień pojednania103
Natan Szyper, Chag ha-Szawuot (Zielone święta)107
Ozjasz Thon, W 100-lecie urodzin Adama Mickiewicza111
Samuel Wolf Guttman, „Nauka w młodości prowadzi na szczyt Synaju” (Przemówienie z okazyi rozpoczęcia nowego roku szkolnego)114
Samuel Wolf Guttman, „Arka Noego – arka przymierza”. Noach117
Samuel Wolf Guttman, „Bojaźń Boga, zgodliwość, miłość bliźniego”. Lech-lecha120
Samuel Wolf Guttman, „Oto jestem”. Wajera124
Samuel Wolf Guttman, „Dobre dzieci są źródłem zgody i pojednania”. Wajiszlach127
Samuel Wolf Guttman, „Niechaj będzie światło” (Przemówienie z okazyi uroczystości chanukowej)131
Samuel Wolf Guttman, „Przez naukę do wolności, do odrodzenia”. Parszat ha-chodesz135
Samuel Wolf Guttman, Wajikra139
Samuel Wolf Guttman, „Skromność, pokora, bojaźń Boga”. Szmini143
Samuel Wolf Guttman, „Pytanie jest początkiem myślenia”. Szabat ha-Gadol149
Samuel Wolf Guttman, „Trzy sentencye Hillela”154
Samuel Wolf Guttman, „O życiu doczesnem i pośmiertnem”. Acharej Mot159
Samuel Wolf Guttman, „Liczcie sobie dni miarki”. Emor163
Samuel Wolf Guttman, Co ma być naszym drogowskazem na wędrówce życia? Behaalotecha167
Samuel Wolf Guttman, „Życie – to posłannictwo”. Szelach171
Samuel Wolf Guttman, „Jaka praca, taka płaca”175
Samuel Wolf Guttman, Przemówienie z okazyi siedemdziesięcioletniego jubileuszu urodzin Najjaśniejszego Pana, Cesarza i Króla FranciszkaJózefa I178
Samuel Wolf Guttman, „Bóg z wami!”181
Samuel Wolf Guttman, „Rocznica śmierci”185
Samuel Wolf Guttman, Światła hawdali187
Samuel Wolf Guttman, Stara baśń190
Natan Szyper, Exhorta na święto Chanuka193
Natan Szyper, Wzorowa egzorta198
Arnold Friedman, Egzorta [Wiecie o tem…]200
Arnold Friedman, Egzorta [Przysłowie powiada…]202
Natan Szyper, Egzorta o trzech środkach zdolnych przebłagać Boga204
Arnold Friedman, Egzorta zastosowana do zasady, że pewna część majątku ma być na cele dobroczynne obracana206
Natan Szyper, Egzorta [Lech-lecha]208
Ozjasz Offenberger, Pokój z wami [Mikec]210
Ozjasz Offenberger, Idź, posyłam cię do Faraona [Szemot]212
Natan Szyper, Egzorta [Rabi Tarfon…]215
Ozjasz Offenberger, Egzorta [Jitro]219
Natan Szyper, Egzorta z okazyi jubileuszu sześćdziesięcioletnich rządów Najjaśniejszego Pana, Cesarza Franciszka Józefa I222
Natan Szyper, Egzorta [Rosz ha-Szana, Jom Kipur]226
Natan Szyper, Egzorta [Sukot]228
Mojżesz Jakób, Egzorta jubileuszowa230
Natan Szyper, Egzorta. „Caw” Lewiticus VI. 6232
Natan Szyper, Egzorta! [Miszpatim]234
Izaak Hofman, Egzorta (Sydra: Terumah)236
Natan Szyper, Egzorta [Acharej Mot, Kedoszim]239
Arnold Friedman, Egzorta [Jeden z mędrców…]242
Natan Szyper, Egzorta [Rozpoczęcie roku szkolnego]244
Natan Szyper, Egzorta na sobotę zwaną Bereszys246
Arnold Friedman, Egzorta. Biedny podobny do umarłego249
Natan Szyper, Egzorta. Rozdział Ki-sysa252
Natan Szyper, Egzorta [Szawuot]254
Natan Szyper, Egzorta na święto Rosz-haszana (Nowy rok)257
Arnold Friedman, Egzorta. Modlitwa – to najlepsza matka nasza259
Natan Szyper, Egzorta na święto Chanuka261
Arnold Friedman, Egzorta [Nacham Isch Gamzu]265
Natan Szyper, Egzorta „Ki sysa”267
Arnold Friedman, Egzorta. Porządek jest duszą czynności269
Arnold Friedman, Egzorta [Przed wielu a wielu laty…]271
Natan Szyper, Egzorta [Niedawno rozpoczęliśmy nowy rok szkolny]274
Arnold Friedman, Egzorta [Z nieba spogląda Bóg na drogi ludzkie…]276
Jakub Rappaport, Egzorta (Przemówienie do dziatwy szkolnej w okazyi uroczystości Makabeuszów)278
Natan Szyper, Egzorta „Beszalach”281
Natan Szyper, Egzorta [Wajakel-Pekudej]284
Natan Szyper, Egzorta na święto Szebuot286
Natan Szyper, Egzorta na zakończenie roku szkolnego288
Natan Szyper, Egzorta [Rosz ha-Szana, Jom Kipur]290
Arnold Friedman, [Niechaj się nie chełpi…]293
Arnold Friedman, Egzorta. Kto cierpi, niechaj tu wejdzie, a znajdzie pomoc295
Natan Szyper, Egzorta [Wajiszlach]298
Arnold Friedman, [Miłość do rodziców…]300
Natan Szyper, Egzorta „Waejra”302
Arnold Friedman, Egzorta. Dusza nasza, gościem ciała304
Natan Szyper, Egzorta na święto Pesach (Wielkanoc)307
Natan Szyper, Egzorta na święto Szebuot (Zielone)310
Natan Szyper, Egzorta [Rosz ha-Szana, Jom Kipur]313
Natan Szyper, Egzorta [Minął miesiąc tyszrij…]316
Natan Szyper, Egzorta. Ezaw i Jakób318
Natan Szyper, Egzorta [Jitro]320
Natan Szyper, Egzorta. Święto Szebuot322
Natan Szyper, Egzorta na końcu roku szkolnego324
Wykaz skrótów326
Bibliografia327
Indeks332

Wstęp

Niestetyjestdziśbardzotrudnoocenić,jakdużyodseteknauczycieli

opierałswojeegzortynagotowychwzorcach,ailuprzygotowywałoteksty

samodzielnie.Spodziewaćsięmożna,żeprzynajmniejczęśćspośródnaj-

bardziejaktywnychinajlepiejwykształconychegzortatorów,szczególnie

tychnauczającychmłodzieższkółśrednich,samapisałateksty.Zapewne

jednaktylkoniektórzyznichdecydowalisięjeopublikować.Oklasie

mówcyświadczyłteżdopewnegostopniasposóbprzygotowania.Niektórzy

egzortatorzy,wygłaszającswojekazanie,mówilizpamięci,inniposługiwali

sięsporządzonymiwcześniejnotatkami75.

Niemieckiewzorceiliterackieinspiracje

Żydowscyautorzyegzortwjęzykupolskimmogliwzorowaćsięnalitera-

turzehomiletycznejdlamłodzieżytworzonejwniemieckimkręgujęzyko-

wym,gdziepodobnetekstypowstawałyznaczniewcześniejniżnaterenie

Galicji.JednązważniejszychinspiracjibyłzpewnościązbiórSansinnim

AdolfaSchmiedla,wydanywPradzew1859r.76Schmiedlbyłrabinem,

któryprzezcałeżyciedziałałwgminachleżącychwpaństwieHabsburgów:

naMorawach,wCzechach,naŚląskuAustriackimiwsamymWiedniu.

PracowałkolejnowJevíčko,Cieszynie,Bielsku-Białej,Prościejowieiod

końcalat60.XIXw.wstolicyimperium77.Sansinnimzawierałtekstynroz-

ważań”(niem.Betrachtungen)poświęconeparaszomwszystkichpięciuksiąg

Tory.CelemwydaniazbiorubyławalkazszerzącymsięwśródŻydówindy-

ferentyzmem,tj.brakiemzainteresowaniajudaizmem,tradycjążydowską

itekstemBiblii.Książkabyłazatemadresowanadoszerokichgrupspo-

łecznych

,szczególniejednakdomłodzieżyszkolnej.Autornamawiał

nauczycieli,byczytaliuczniomcotydzieńjedenrozdziałlubzachęcali

75Guttman,hospitującegzortęlwowskiegonauczycielaDawidaLausberga-Helfgotta,

zauważył,iżnbyła[ona]głębokoobmyślanaipiękniezpamięciwygłoszona,nierecyto-

wanaznotatki,jaktoczyniąniektórzynauczyciele”,zob.M.Łapot,Religiamojżeszowa…,

s.174.

76A.Schmiedl,Sansinnim.BetrachtungenueberdiefünfBücherMosis,nachOrdnung

derWochenabschnitte,einBuchfürSchule,HausundTempel.ZurVerbreitungerhöhterKunde

undWürdigungdesJudenthums,sowiezurFörderungreligiöserInnigkeitundBegeisterung,

Prag1859.

77Zob.Schmiedl,Adolf[w:]DieRabbinerderEmanzipationszeitindendeutschen,böhmischen

undgroßpolnischenLändern1781–1871,t.2,red.C.Wilke(BiographischesHandbuchder

Rabbiner1),München2004,s.790–791;biogramdostępnyjestteżwbazie:BHRBiogra-

phischesPortalderRabbinernastroniehttp://www.steinheim-institut.de.

78WydawcaJakobWolfPascheleswkrótkimposłowiupisał,żeksiążkabędzieodpowied-

niadlamłodzieży

,aledziękiswojejszlachetnejiponadczasowejformiemożezainteresować

teżwykształconąkobietę,nauczycielamłodzieży

,jakimyśliciela,zob.NachwortdesVerlegers

[w:]A.Schmiedl,Sansinnim,s.285–286.

Brak wyników

Kazania dla młodzieży żydowskiej w Galicji. Tom 2

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra