Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wstęp
sięjejzresztąjużpodczassamejdyskusji(jedenzuczestnikówzauważył,
iżzatrudnienieszkolnikadowygłaszaniaegzortoznaczałobynwprowadze-
nieubocznąfurtkądoszkołyludziniepowołanych,nieukwalifikowanych
iniekontrolowanych”).Samowysunięcietejpropozycjipokazujejednak,
żebrakwykształceniahomiletycznegonauczycielabyłpostrzeganyjako
problem,apodrugieuświadamianam,wjakmałymstopniu,jeszczepod
konieclat90.XIXw.,sprawawygłaszaniaegzortdladzieciżydowskich
byłauregulowana.
Zeźródełwynika,żeegzortybyłyprzeważniewygłaszaneprzeznauczy-
cielareligiimojżeszowej,któryuczyłdanąklasę,awprzypadkuszkółśred-
nichzbiorczodlauczniówkilkuszkółiklasprzezkaznodzieję.Jakpokazują
zachowanewykazypodziaługodzinzKrakowazlat1909–1913,egzorty
wygłaszaliwszyscyspośródośmiunauczycielizatrudnionychdonaucza-
niareligiimojżeszowejwszkołachludowychwtymmieście64.Bylizatem
wśródgłoszącychegzortyzarównonielicznizawodowikaznodzieje,mający
przygotowaniehomiletyczne,jaki–wprzeważającejliczbieprzypadków–
szeregowinauczycielereligiimojżeszowej,którzytakiegowykształcenianie
odebrali.Dlatakichosóbsamodzielneprzygotowanietekstuegzortymogło
sięokazaćzbytdużymwyzwaniem.
Jakpokazujedyskusjatoczonanakonferencjinauczycieliszkółhir-
szowskich,któraodbyłasięw1899r.,problememmogłybyćnietylko
trudnościnapotykaneprzezsamegonauczyciela,aletakżewątpliwości
odnośniedopoziomuprzygotowanychprzezniegoegzort.Podczasobrad
zastanawianosięnadtym,czynauczyciele,piszącegzorty,powinnibazować
nastosowanychpodręcznikach,czymożeukładaćjesamodzielnie.Wtym
drugimprzypadkuzakładano,żeteksttakiejegzortyzostanienprzejrzany”
przezgrononauczycielskie.Zalecenieto,oznaczającedefactorodzajcenzury,
sugerujeistnienieobawodnośniedokompetencjinauczycieliwtymzakresie
65
.
Wsukursnauczycielomstojącymprzedkoniecznościąwygłoszenia
kazaniadomłodzieżymogłyprzyjśćwspomnianenpodręczniki”(czylitomy
przykładowychegzort).Wszkołachhirszowskichwtymcelubyłyzapewne
wykorzystywaneObrazySzypera.Wpołowielat90.XIXw.zarządfundacji
zakupił50egzemplarzytegodzieławcelurozesłaniagodowszystkichszkół
fundacyjnych
66
.Książkętępolecanozresztąwczasiekonferencjinauczycieli
tychszkół67.PromowałojątakżeTNRM,oferującjąwsprzedażywswojej
64AŻIH,Gmina,sygn.741/2,Podziałnaukireligiimojżeszowejwszkołachludowychmiasta
Krakowawrokuszkolnym1909/10;ArchiwumNarodowewKrakowie(dalej:ANKr),Rada
SzkolnaOkręgowaMiejskawKrakowie,sygn.29/1916/0/15,Podziałgodzinnaukireligiimoj-
żeszowejwszkołachludowychwKrakowiewrokuszkolnym1912/13.
65
Porządekdzienny,nŚwiatło.Hamaor”1899,R.V
,nr4,s.31.
66Kuratoryazakupiła…,nŚwiatło.Hamaor”1896,R.II,nr12,s.134.
67
Protokółzogólnejkonferencji…,s.31.
