Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Barczykowska,Kapitałspołecznyazjawiskapatologiispołecznejwwielkimmieście,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-869-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
1.2.Klasycznekoncepcjekapitałuspołecznego–
19
uczciwość,eliminacjawszelkichzbędnychwydatkówiograniczenieprzyjemności
(A.Sylwestrzak,1996,s.398).
wwielupunktachpokrywasięztreściowymielementamikapitałuspołecznego.
Weber,dostrzegającpowagęprotestanckichcnót,któredziśmożemyuznaćza
składnikobywatelskości,opisałrolękapitałuspołecznegowpomnażaniudóbr
materialnych.
WpodobnymklimacieutrzymanajestrozprawaRichardaH.Tawneya,który
wpublikacjiReligiaapowstaniekapitalizmuwykazuje,żebrakpewnychpostaci
etosu–innymisłowy,kapitałuspołecznego–prowadzidowieluzakłóceńipato-
logiiwfunkcjonowaniusystemówspołecznegoigospodarczego(za:J.Przybysz,
J.Sauś,2004,s.22).
Potwierdzeniemekonomicznychkorzenikoncepcjikapitałuspołecznego
sąideeangielskiego,adokładniej–szkockiegooświecenia.Ekonomiści,Adam
SmithiAdamFerguson,podkreślali,żeskorojesteśmyodsiebiezależni,to
koniecznąrzecząjestwspółpraca,tylkowówczasmożliwebędziebowiemosią-
gnięciecelów.Wartojednakpodkreślić,żewspółpracaniebyławynikiemracjo-
nalnegorozumowania,aledziałaniaczynnikówemocjonalnych(J.Szacki,2002,
s.111).EsencjęmyśliSmithawyłuszczyłAlbertSalomon,mówiąc,że
[…]znaturyżyjemywszyscyjakoistotyjednocześniepotężneitwórcze,potrzebują-
ceiniepełne.Przezustanowieniewzajemnościtworzymycałość.Alenietworzymyjej
wdrodzerozumowania(A.Salomon,1963,s.206,cyt.za:J.Szacki,2002,s.109).
WpublikacjachSmithapojawiasięrównieżswoiściepojętazasadawzajemności,
wedługktórej„jednostkapotrzebujeinnychludzinietylkopoto,abyodróżnić
dobroodzła,aleipoto,abywiedzieć,comarobićwceluzaspokojeniaswoich
potrzeb”(J.Szacki,2002,s.110).ZarównoSmith,jakiFergusonwswoichkon-
cepcjachoptymalnegourządzeniaspołeczeństwakładlinacisknawspólnie
wyznawanenormyiodpowiedzialnośćmoralną,biorącjezapodstawęproduk-
tywnegowspółdziałania.
Mimotakdalekosięgającychkorzenipojęcie„kapitałspołeczny”zagościło
wnaucedopieronapoczątkuXXwieku.Porazpierwszyużytezostałoprzez
LydęJ.HanifanwpracyTeRuralSchoolCommunity.Badającfunkcjonowanie
szkółwrelacjidodziałalnościzebranychwokółnichludzi,Hanifanskoncen-
trowałasięnaopisietychtreści,któresąnajbardziejznaczącedlażycialudz-
kiegowwymiarzespołecznym.Kapitałspołecznybyłprzezniąrozumianyjako
kultywowanieprzezjednostkiinterakcjispołecznychnasyconychprzyjaźnią,
sympatiąorazdobrymichęciami,comiałookreślaćichmiejscewspołeczności
(C.Moobela,2003,s.2).Hanifanstwierdziła,żejednostkipozostawionesame
sobie,izolującesięlubwchodzącesporadyczniewrelacjezinnymiosobami,są
bezsilne.Niezależnieodichnakładówenergii,czasuipieniędzyniesąwstanie
rozwiązaćpewnychspraw.
