Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szyzwymienionychprzypadkówjestpostaciąskutecznościdziałań,druginato-
miast-ichekonomiczności.Obastanowiązaśosprawnościdziałań.
Pojęciesprawnościjestpowszechniewykorzystywanewnaukachtechnicz-
nych,wktórychoznaczacechęfunkcjonowaniarzeczy.Wtymkontekście
sprawnośćokreślanajestjakorelacjapracywykonanejprzezmaszynędopracy,
jakamogłabybyćwykonanaprzywykorzystaniucałejenergiidoprowadzonejdo
tejmaszyny
3.Jesttojednakokreślenienieadekwatnewodniesieniudodziałania
ludzkiego,wktóregoanalizieilośćwydatkowanejenergiiwznaczeniufizycz-
nymniejestjedynymkryteriumoceny.Uwzględniającmożliwośćpomiaruosią-
ganychwynikówzapomocąsumyuzyskanejenergii,wanalizietejniezostałaby
poddanaocenieenergiapochodzącazprzyrody.Wartośćsprawnościocenianej
wnaukachtechnicznychniemożeponadtoprzekroczyćjedności(niemożna
uzyskaćzurządzeniawięcejenergiiniżdoniegodoprowadzono).Zasadatanie
dotyczydziałania
4ludzkiego(przywspółpracyludziwystępujeefektsynergii).
Pozatym,nieznaczneilościenergiiniezbędnejdouruchomieniaprocesówpsy-
chicznychczłowiekaskutkująceokreślonymrozwiązaniem,zamiaremczydecy-
zjąpostrzeganesąjakobardziejznacząceniżenergianiezbędnadowyzwolenia
impulsufizycznego,któryuruchomiprocesfunkcjonowaniaorganizacji[Ziele-
niewski,1982,s.299-300].Niejednokrotniebowiemnawetniewielkailość
energiiwdziałaniuludzkimumożliwiaosiąganiedużychrezultatów.
Uwzględniającpowyższe,pojęciesprawnościodniesionedodziałaniaczło-
wiekaokreślanejestjakonzdolnośćdowykonywaniaokreślonychczynności”
[Doroszewski,1963,t.8,s.628]idotyczytakciała,jakiumysłu.Każdaczyn-
nośćrealizowanaprzezczłowiekaświadomiepoprzedzonajestsprecyzowaniem
zamiaruwwynikudziałańpodejmowanychprzezczłowieka,awięcprzezprak-
seologię.Twierdzeniaprakseologiisąnważnedlakażdegoludzkiegodziałania,
itobezwzględunajegomotywy,przyczynyicel”[Misesvon,2007,s.18.Por.
takżeMachnik,2002;Łasiński,2003;Panfil,2006;Trysła,1997].
Pojęciesprawnościdziałaniajestkategoriązłożoną.Ponieważwdziałaniu
ważnyjestzarównosamproces,jakijegowykonawcaorazwynik,atakżeorga-
nizacja,ocenasprawnościdziałaniadokonanazostaniepouprzednimscharakte-
ryzowaniuwalorówtegodziałania.
Pierwszągrupęstanowiąocenydotyczącewynikudziałania.Decydująone
ozaletachdanegodziałaniazewzględunajegorezultat.Wśródnichwymienić
można:dokładność,udatność,czystość,solidnośćioperatywność.
3Wtymrozumieniusprawnośćprzedstawianajestwpostaciilorazu:Q
2/Q1,gdzie:Q2-
energiadostarczana,Q1-energiaużyteczniewydana[Doroszewski,1963,t.8,s.628].
4Działaniemjestncelowe,świadomeidowolnezachowaniesięczłowieka,którypodejmując
jejestprzedewszystkimsprawcą,wktóregoumyślezakodowanesąwiedzaiinformacjepocho-
dząceześrodowiskazewnętrznego,jakrównieżbodźcewolitywne(immanentne)człowieka”
[Hendzel,1998,s.85].
11
