IBUK Libra

Studiateoretyczno-metodologiczne

codziennegożyciaiuczestniczącwprocesienadawaniaznaczeń,nietyledostar-

czająkonkretnychwzorcówjęzykowych,ileprzedewszystkim,jakoswoisteforma-

cjeepistemologiczne,tworząnmedialneobrazyświata”(MOS)intekstoweobrazy

świata”(TOS).Onenatomiastodzwierciedlająfunkcjonującewsferzepoznawczej

odbiorcównjęzykoweobrazyświata”(JOS).Przypomnę,iżwpromowanejprzeze

mniekoncepcjimediolingwistykinajistotniejszejestpytanie,comedia(wtymprzy-

padku:ﬁlm)nrobią”zjęzykiemikomunikacją,wjakisposóbizapomocąjakich

środkówwerbalnychwpływająnamentalnekonceptualizacjezjawiskirozumienie

rzeczywistościprzezodbiorcóworazwjakimstopniumodelujązachowaniakomu-

nikacyjneisystemformalnypolszczyzny?Jestemprzekonany,żemediolingwistyka,

będącmocnoosadzonanafundamenciekulturowymorazkognitywnym,odsła-

niającazasadydziałanianmaszynerii”konceptualizacyjnej(medialnychobrazów

świata)wspólniezkrytycznympodejściemdobadanejsferyverbum,jestwstanie

pokazaćwielorakiedeterminantyjęzykauwikłanegowmedia—języka,któryjest

takżebardzoważnąskładowąkażdegodziełaﬁlmowego.Językowydyskursﬁl-

mowyzewzględunaswebogactwoform,nieogarnionąliczbękonkretnychreali-

zacji(czyliposzczególnychdzieł)niejestłatwopoddaćcałościowej,uogólniającej

procedurzebadawczej.Najęzykwﬁlmie,jakonajednoznajważniejszychpasm

semiotycznychutworukinematograﬁcznego,możnaspoglądaćzwieluróżnych

perspektyw—zarównolingwistycznych,jakiﬁlmoznawczych.Jesttopolebardzo

złożoneiwielowarstwowe,zarównosemantycznie,estetycznie,jakikomunika-

cyjnie.Należyteżmiećnauwadze,żekażdanarracjamedialnajestzawszepolise-

micznaimultimodalna.Medialneprzekazy,wtymprzedewszystkimﬁlmy,niesą

prostąsumąnarracjiobrazowej,dźwiękowejisłownej,leczefektemichwzajemnego

przenikania,oddziaływaniaiwspółzależności.Zawszetrzebaspoglądaćcałościowo,

uwzględniającspecyﬁcznezwiązki,korelacje,wpływyﬁlmowychdialogównacałość

ﬁlmowegotekstu.Dotyczytozresztąanalizsferywypowiedziwkażdymdyskursie

medialnym—nietylkowﬁlmie.

Każda,odpowiedniosproﬁlowanaanalizadialogówkonkretnegoﬁlmuwymaga

zatemwzięciapoduwagęwielurozmaitychparametrów,zarównozewnątrz-,jak

iwewnątrztekstowych.Wybórkierunkuanalizylingwistycznejbędziezawszezale-

żałodsuwerennejdecyzjibadacza,kierującegosięwłasnymicelamibadawczymi

orazprzyjętymizałożeniamimetodologicznymi.Wmejopiniiistniejedziewięć

głównychparametrówbadawczych,określających—wnajbardziejogólnymzakre-

sie—statusverbumwﬁlmie.Komponentyowe,choćzostałyprzezemniewyod-

rębnioneizhierarchizowane,wszystkiełączniegenerująsensjęzykowegoprzekazu.

Zawszetworząestetycznąikomunikacyjnącałość,sązsobąpowiązaneistanowią

(wzajemnieoddziałującenasiebie)semantyczneproﬁlespójnegokonglomeratuzja-

wisklingwistyczno-kulturowych,którycałościowonazywamnjęzykowymdyskur-

semﬁlmowym”

.Niniejszewskazanienajważniejszychparametrów,decydujących

okształcieﬁlmowychdialogów,jestautorską(teoretyczno-projektującą)propozy-

Brak wyników