Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogusławSkowronek:Główneparametryfilmowegodyskursumedialnego
kontekstachorazrównocześnieposiadaogromnąmoc(ideologicznego)oddzia-
ływanianaspołeczeństwo,awięcnadalefektywniefunkcjonujejakomedium
masowe.Choćpamiętaćteżtrzeba,żefilmpoprzezswójdodatkowywymiareste-
tyczny(fikcjonalneujęcierzeczywistości)zpewnościąniestanowiprototypowego
mediummasowego(niefikcjonalnegoujęciarzeczywistości)odominującym
walorzeinformacyjno-poznawczym.Szerzejrelacjemiędzyfilmowymdyskursem
medialnymainnymidyskursamimedialnymiopisałemwartykuleDyskursfl-
mowyjakoodmianadyskursumedialnego(Skowronek2016).Przypomnęrównież,
żewswoichpracachodlatkonsekwentnietraktujęfilmjakojedenzpełnopraw-
nychdyskursówmedialnych(por.Skowronek2013;2020).Takieteżzałożenietkwi
upodstawniniejszegotekstu.
Równieżfilmoznawcydotejporyniezbytwielemiejscapoświęcalibadaniom
stronywerbalnejdziełafilmowego1.Wpolskiejmyślifilmoznawczej(izachodniej
także)niemarozbudowanejtradycjibadańjęzykawkinematografii.Filmod
samegopoczątkuswegoistnieniabył(ijestciągle)definiowanyjakomediumwizu-
alne.Iwłaśnietopasmostałosięgłównym,bonaturalnymprzedmiotembadań
filmoznawczych.Stąddominacjaperspektywynokulocentrycznej”ipowszechna
konceptualizacjafilmujakoprzekazu,wktórymnaczelnymkomponentemseman-
tycznymjestruchomyobraz.Naprzyczynępomijaniaverbumwkiniewska-
zująteż(nieliczni)badaczezachodni,którzypisaliodialogachwfilmie,np.:Sarah
Kozlof,autorkapracyOverhearingFilmDialogue(Kozlof2000)orazJefJaeckle
redaktortomuFilmDialogue(Jaeckle,ed.2013).SarahKozlofkonstatuje:„dia-
logpostrzeganybyłjakozbytprzezroczysty,zaprosty,bygobadać”(Kozlof2000:
6,cyt.za:Miławska-Ratajczak2018:34).Natomiastdotychczasowajedynapolska
monografiafilmoznawczaMarkaHendrykowskiegoSłowowflmie.Historia,teo-
ria,interpretacja(1982)poświęconastrictetemutematowipowstała40lattemu
(zwykorzystaniemwtedyaktualnej,semiotyczno-strukturalistycznejmetodologii
badawczej).
Paradygmatemnaukowym,którywmejopiniiumożliwiapełnezaistnienie
filmuwobrębiedyskursówmedialnychorazmocnoakcentujesemiotyczno-kul-
turowąorazestetycznąwagęwarstwywerbalnejfilmu,jestmediolingwistyka(por.
Skowronek2013).Perspektywataumożliwianietylkozbadaniesamejwarstwy
lingwalnejdanegoutworufilmowego,aleteżcharakterystykęideologicznego,dys-
kursywnegoitechno-medialnegouwarunkowaniajęzykawfilmie,któryniejest
odseparowanymnkodem”znaczeniowym,leczelementemsilnieskorelowanym
zarównozkonkretnymfilmem,jakicałąinstytucjąkina.Współczesnyfilm(iinne
mediarównież),będącdlawiększościużytkownikówswoistąninstrukcjąobsługi”
1Wszystkieprzejawyfunkcjonowaniaścieżkiwerbalnejwfilmach:monologi,dialogiipolilogi
będęopatrywałwniniejszymartykuleogólnymiterminami:ndialogi”,nwypowiedzi”,nwarstwa
werbalna”,nverbumwfilmie”lubnjęzykowydyskursfilmowy”.
17