Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
HistoriaHoteluPolskiegojestjednymzmniejzbadanychepizodówwdziejachzagładyŻydów
warszawskich.WkrótcepolikwidacjigettawarszawskiegorozchodzisiępoWarszawie
wiadomość,żewniepozornymbudynkuprzyul.Długiej29sprzedawanesądokumentypaństw
południowoamerykańskich,gwarantująceŻydomukrywającymsięwówczaspostroniearyjskiej
bezpiecznywyjazdzGeneralnegoGubernatorstwadospecjalnychobozówweFrancji,gdziemają
czekaćnawymianęnajeńcówniemieckichinternowanychprzezaliantów.Mimożeboleśnie
żywajestpamięćotransportach,którerokwcześniejmiałyzawieźćŻydówzgettadopracy
naWschodzie,apojechałydoTreblinki,gdzieznalazłośmierćponad300000osób;mimożenad
miastemunosisięwciążwońspaleniznyzdogasającegopopowstaniugettaimimo
żewiadomo,iżorganizatorzytransportówsąosobami–używająceufemistycznegookreślenia
–niebudzącymizaufania,tysiąceosóbwychodzizukryciaiprzychodzidoHo–teluPolskiego,
szukająctamratunku.WWarszawie,któraoficjalnie,jakutrzymywaliNiemcy,miałabyć
Judenrein
–„wolnaodŻydów”,awysiłkinazistówskupiałysięnawyłapywaniuosóbukrywającychsię,
władzeniemieckie,przeczącsamesobie,tworząobszareksterytorialnydlaŻydówwłaśnie.
Wątektenwliteraturzezyskałnazwę„sprawy”lub„afery”HoteluPolskiego.Todrugie
określeniewskazywaćmanatragicznykoniec,jakispotkałludzi,którzyuwierzyliwmożliwość
ratunku–zokoło2500osób,któreznalazłysięnaul.Długiej,uratowałosiętylkookoło300.
Sprawatakryjewieleniewyjaśnionychkwestiiipytań.Docieraniedoodpowiedzibyłożmudne
ipracochłonne,przedewszystkimzpowodubrakumateriałówlubutrudnionegodostępu
dodokumentów;rekonstrukcjawszystkichaspektówwydarzeńjestpraktycznieniemożliwa.
Przedewszystkimniejestznanadokładnaliczbaosób,któreprzeszłyprzezhotel;
prawdopodobnienigdyniedowiemysięteż,ileosóbwwynikutejaferyzginęło.Podawanewtej
książceliczby,pozaparomawyjątkami,mająwartośćjedynieszacunkową.Takżenazwiskaosób
wyjeżdżającychprzezhotelsąwdużejmierzeniedoustalenia,gdyżwwiększościprzypadków
dokumentywystawiononainneosobyniżte,któretychpaszportówużyły.Najważniejszym
jednakpytaniem,którenależytutajpostawić,jestkwestia,czyHotelPolskibyłprecyzyjnie
zaplanowanąpułapką,mającąnaceluzwabienieŻydówukrywającychsiępostroniearyjskiej,
czyteżmożliwościąratunku,którazróżnychwzględówsięnieudała?
Napisanedotychczasnatentematpraceniedająjednoznacznejodpowiedzi.Wprzeważającej
większościpublikacjiporuszającychtematzagładyŻydówwarszawskichsprawaHoteluPolskiego
jestjedyniewzmiankowana.JedynąistniejącąmonografiąohotelujestksiążkaAbrahama
Shulmana
TheCaseofHotelPolski
1.Niestety,autorniepokusiłsięoanalizęzgromadzonego
materiałuizadowoliłsiętylkopostawieniempytań.Należywspomnieć,żechoćpracajestcenna
zracjiilościprzytoczonychświadectw,znacznymutrudnieniemwweryfikacjipodanychprzez
Shumanafaktówjestto,iżwksiążceniezamieszczonożadnejbibliografii.Tosamodotyczy
informacjirzucającychpewneświatłonainteresującąnaskwestię,zamieszczonychwksiążce
JosephaFriedensonaiDavidaKranzlera
TheHeroinsofRescue2
.Polscyhistorycyzkolei
skłaniająsiękuwersji,żeHotelPolskibyłpułapką;zpełniejszych,leczmającychcharakter
wzmianekpróbujęciatematuwymienićtunależyprzypisPawłaSzapirowksiążceBasiTemkin-
Bermanowej
Dziennikipodziemia
3.Dotychczasnajszerszymopracowaniemtematubył
podrozdziałwksiążce
Gettowarszawskie.Przewodnikponieistniejącymmieście
.Barbary
