Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
stycznego.Obecnieproduktyturystycznerozumianesązatemnietylkojakomozaika
usługświadczonychprzezhotele,firmyprzewozoweczygastronomiczne.Corazczęś-
ciejwstrukturzetychproduktówuwzględniasięnowe,istotnedlanabywców(turystów)
elementy–wszelkiegorodzajuudogodnieniaidobra,zarównoocharakterzematerial-
nym,jakiniematerialnym.
Reasumując,możnazaryzykowaćtwierdzenie,żeproduktturystycznyobejmuje
wszystkoto,zczegoturystakorzystaizczymmastycznośćpodczaspobytuwdanym
regionie.Niebezpowoduproduktyturystyczneokreślanesąmianem„zintegrowanego
przeżycia”.
1.2.Przesłankikształtowania
Truizmemjeststwierdzenie,żewspółczesnącywilizacjęcechujebardzoszybkietem-
porozwoju.Postęptechnicznyitechnologiczny,atakżeorganizacyjny,stałsięźródłem
znaczącychprzemianzarównowsferzegospodarczej,jakispołecznej.Miałonswo-
jekonsekwencjerównieżwturystyce.Zachodzącetransformacjespowodowałyzmia-
nywsferzepotrzebipreferencji,atymsamym–motywówuprawianiaturystyki.Ze
zjawiskaelitarnegopowolistawałasięonazjawiskiemmasowym,aruchturystyczny
przybierałformyzorganizowane.Masowośćproduktuturystycznego,jegonormalizacja
iseryjnewytwarzaniestałysięcechącharakterystycznągospodarkiturystycznej36.
Rozwójmasowegoruchuturystycznego,krótkowzrocznośćwplanowaniuturystyki,
anierzadkobrakplanowaniawogóle,stałysięprzyczynądegradacjizasobówśrodowi-
skaprzyrodniczegoikulturowego,uderzająctymsamymwrdzeńturystycznejaktyw-
ności.WedługJostaKrippendorfanastąpiłparadoksalnyproces„niszczeniaturystyki
przezturystykę”37.Świadomośćnegatywnychinieodwracalnychskutkówmasowego
ruchuturystycznegospowodowała,żewświatowychdyskusjachzaczętocorazbardziej
zwracaćuwagęnakosztyzwiązanezrozwojemturystyki,podczasgdydotejporysku-
pianosięjedynienakorzyściachzniejpłynących.Zaczętouświadamiaćsobiedługoter-
minowekonsekwencjerozwojunadmiernegoiźleplanowanegoruchuturystycznego.
Rachunekkosztówikorzyściprzedstawionowtrzechaspektach38–nietylkow,dominu-
jącymdotychczas,ujęciuekonomicznym,alerównieżśrodowiskowym(ekologicznym)
36I.Jędrzejczyk,Nowoczesnybiznesturystyczny.Ekostrategiewzarządzaniufirmą,PWN,Warszawa
2001,s.21.
37J.Krippendorf,Towardsnewtourismpolicies,[w:]Managingtourism,S.Medlik(red.),Butterworth
Heinemann,Ltd.,Oxford1991,s.308.
38Prekursoremideikalkulacjiopłacalnościprzedsięwzięćgospodarczychpoprzezporównywanienie-
zbędnychnakładówzprzewidywanymiefektami,nietylkozewzględunakryteriaekonomiczne,alerów-
nieżekologiczneispołeczne,czylitzw.rachunkusozoekonomicznego,byłSimonKuznets,laureatNagrody
Noblawdziedzinieekonomiiw1971r.Toonjakopierwszypoddałkrytycekategorięproduktunarodowego
jakonajważniejszegomiernikarozwojuspołeczno-gospodarczego.Wskazującnawielowymiarowycharak-
terskutkówdziałalnościgospodarczejczłowieka(ekonomiczny,ekologicznyispołeczny),dostrzegłpotrze-
bęwprowadzeniaujęciazintegrowanego.ZapoczątkowanaprzezniegodebatanaukowaorazraportyKlubu
Rzymskiegoprzyczyniłysiędopowstaniawświatowejliteraturzenowychpojęć:qualitativegrowthoraz
sustainabledevelopment(I.Jędrzejczyk,Ekologiczneuwarunkowaniaifunkcjeturystyki,Śląsk,Katowice
1995,s.35).
