Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odnosząctodotytułowegoproblemupracyizwiązanejznimedukacjiwyż-
szej,możnawskazać,żejednostkipochodzącezrodzinowysokimkapitaleeko-
nomicznymmająznaczniewiększeszansenaukończeniaprestiżowychuczelni
inwartościowych”kierunkówstudiów.Niebezznaczeniajesttutajfakt,żedzięki
finansomorazstatusowispołecznemurodzicówczęstojednostkiteprzytym
absolwentamielitarnych,nierzadkoprywatnychszkółśrednich.Zatemjużpod-
czasswojejedukacjiwszkoleśredniejbyłyonesocjalizowanedozajmowania
wysokiejpozycjispołecznejwdorosłymżyciu.Towszystkosprawia,żemłodzież
wywodzącasięzklasspołecznychposiadającychwyższystatusekonomicznyma
większeszansenaosiągnięciesukcesuwżyciuzawodowymwramachsystemuka-
pitalistycznego,cowwarunkachnadwyżkiabsolwentówszkółwyższychnarynku
pracywydajesięszczególnieważne.
Bezwątpieniawymienionewyżejkoncepcjewpewnymstopniuwyjaśniają,
dlaczegopewnejednostkiwwarunkachprzeedukowaniaiinflacjidyplomuaka-
demickiegoosiągająsukcesspołeczno-zawodowy,innenatomiast,mimopozor-
niennieograniczonego”dostępudoedukacji,nprzegrywają”walkęonspołeczne
nagrody”
.Teorietewskazują,żeniewszystkieosobymająrównemożliwościwy-
korzystaniawdostatecznymstopniuswojegowykształceniaorazformalnegokre-
dencjałuakademickiegonarynkupracy.Stwierdzićprzytymnależy,żewwarun-
kachnadwyżkiabsolwentówszkółwyższychczęśćznichniewykorzystaswojego
dyplomuwogóle.
Podejmującgłównyproblemtegopodrozdziałuzinnejperspektywy,można
wyróżnićdwapodejścia,jeślichodziodostępdoedukacji.Zwolennicypierwszego
znichegalitarnegoeksponująideepełnejdemokratyzacjidostępuiszerokiego
umasowieniaedukacjiwyższej88.Zkoleizwolennicyedukacjielitarnejuważają,
edukacjawyższa(wszczególnościstudiananajlepszychuniwersytetach)powin-
nabyćograniczonadlannajlepszych”;żądająwprowadzaniarestrykcyjnychzasad
dostępu.Przeciwstawiająsięoniumasowieniuedukacjiwyższej,wychodzączwy-
klezzałożeńideologiikonserwatywnej89.Wkontekścieproblemuprzeedukowa-
niaiinflacjidyplomuwidaćwyraźnie,oczymbędęjeszczepisaławtejpracy,dy-
namikęwzakresiepolitykidostępunawyższeuczelnie.
Nazakończenietegofragmentumoichrozważańdodam,żewszystkiepojęcia
orazteoriezzakresusocjologiiedukacji,awięcrównieżikoncepcjamerytokracji
ifunkcjonalizmstrukturalny,niezależnieodwystępującychmiędzynimisprzecz-
ności,wyjaśniająokreśloneaspektyfunkcjonowaniasystemuedukacji,gdyżjak
wskazujeZbyszkoMelosikkażdaznichndostarczawgląduwinnyzakątekświata
88
Por.m.in.Z.Melosik,Uniwersytetispołeczeństwoś,op.cit.,s.135-145.
89
A.Gromkowska-Melosik,Elitarneszkolnictwośredni,op.cit.
32
AdamMickiewiczUniversityPress©2021