Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pracy”83.Zachodziwnichpodobnajaknarynkupracyrelacjawładzy–między
pracownikiemapracodawcą/menedżerem,wktórejjednostkąpodporządkowaną
jestuczeń,ankierownikiem”nauczycielpełniącyrolęnadzorującą.Jakpodkre-
ślaTomaszGmerek,ntowłaśnierelacjewładzydecydująozawartościwpajanych
uczniomzróżnychklasspołecznychdyspozycji,wartości,przekonańiumiejętno-
ści,którychbędąpotrzebowalijakoprzyszlipracownicy”84.
Takwięcsocjalizacja,któraodbywasięwszkole,manaceluprzygotowywanie
uczniówdookreślonychzawodów(zgodniezzapotrzebowaniemrynkupracy),
przezcosystemedukacjipośredniczywpowielaniupozycjispołecznej,atakże
odtwarzaniuzależnościinierównościklasowychwspołeczeństwie.Wedługkon-
cepcjireprodukcjiekonomicznejjednostkinieposiadająwyboruwzakresieswo-
jejścieżkiibiografiiedukacyjno-zawodowej.Losdanejosobyjestwznacznym
stopniuzależnyodpochodzeniaspołecznegoorazsystemuedukacyjnego,który
zadecydowałojejmiejscuwstrukturzespołecznejiwkonsekwencjizawodowej.
Jednocześniezaswojeniepowodzeniaobwiniaonasiebiesamą,gdyżinternalizuje
niezgodnezrzeczywistościąprzekonanie,żetowłaśnieonajestnpanemswojego
losu”
.Dziękitemujednostkiniesprzeciwiająsięzastanemuporządkowispołecz-
nemu,akceptujągo,traktującjakonnaturalny”85.
TomaszGmerekwskazuje,żewkonsekwencjitegondziecirobotnikówzosta-
jąrobotnikami,natomiastdziecilekarzy,prawników,profesorówzajmująpodobne
eksponowanepozycjespołeczneizawodowejakichrodzice.Reprodukcjapolegaza-
temnatransmisjimiędzypokoleniowego(przedewszystkimekonomicznego)statu-
suzrodzicównadzieci”86.Odkapitałuekonomicznegorodzicówzależyto,dojakiej
szkołybędzieuczęszczaćdziecko–czydoplacówkiprzeznaczonejdlaklasniższych,
czyteżdoszkołydedykowanejklasomwyższym.Tapierwszajestgorzejfinansowa-
naiwyposażona,atakżeposiadamniejszywachlarzzajęć.Kładziesięwniejnacisk
nadyscyplinowanieuczniów,apanującewniejrelacjespołeczneprzypominająte,
któreistniejąwfabrykach.Natomiastszkoładlaklaswyższychstanowijejprzeci-
wieństwo.Zapewniaodmienną,nlepszą”socjalizacjęorazedukację,przygotowującą
uczniów,jakwskazujezaSamuelemBowlesemiHerbertemGintisemwspomniany
jużwcześniejTomaszGmerekndopracynawyższychpoziomachzawodowejhierar-
chii”
,którajestnieodłącznączęściąspołeczeństwkapitalistycznych87.
83
S.Bowles,H.Gintis,SchoolinginCapitalistAmericaRevisited,s.1,https://www.umass.edu/pref-
eren/gintis/soced.pdf,[dostęp:26.08.2019].
84
T.Gmerek,Kapitalizm,edukacja,nierównośćś,op.cit.,s.104-105.
85
86
Ibidem,s.99,107.
Ibidem,s.99.
87
S.Bowles,H.Gintis,SchoolinginCapitalistAmerica.EducationalReformandContradictionsof
EconomicLife,NewYork1976,s.132,podajęza:T.Gmerek,Kapitalizm,edukacja,nierównośćś,
op.cit.,s.112.
31
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
