Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(re)KonstruowaniePaMiĘciorewolucjiwnowyMKinieruMuŃsKiM
niepojmującychdecyzjiswychdzieci,aleteżmilczącogodzącychsię
zichwyborami.Komunistycznaprzeszłośćnieodeszławniepamięć,
wracawopowieściachjejświadków,nieprzepracowanychtraumach
inierozwiązanychzagadkach-jakwważnejdlafilmuopowieściolo-
sachkilkorganastolatków,którzywroku1988usiłowaliprzeprawićsię
przezDunaj,azaswójczynodpokutowalitorturamiwkazamatachSe-
curitate.Jeśliuciekli,tonaZachodziedosięgłaichsamotność,poniżenie
egzystencjąimigrantalubalkoholizmem,itozapewneczeka-zdajesię
wieszczyćMungiu-kolejnepokoleniazdecydowanenaexodus(wielu
najważniejszychreżyserównowegokinarumuńskiegostudiowałolub
pracowałonaZachodzie,alezdecydowałosięnapowrótdoojczyzny
irozwijaniekarierytutaj).
Mechanizmprzepracowaniatraumy-zwłaszczawkraju,gdzie
mentalnepozostałościpokomunizmiemożnanapotkaćnakażdym
kroku,aposzczególnefilmyprzybierająformępolitycznychalego-
rii-jestpodstawąkrytycznychpolemikzfundamentaminowejpań-
stwowości.TakjestwKatalinVardze(2009,filmienakręconympo
węgierskuiwdodatkuprzezangielskiegoreżysera-PeteraStricklanda),
opowieściotytułowejbohaterce,którapieszowędrujeprzezwioski
Siedmiogroducelemwymierzeniazemstyzadokonanynaniejprzed
latygwałt.Przeszłośćinfekujeteraźniejszość,niepozwalanormalnie
funkcjonowaćiufniepatrzećwprzyszłość.Nanicsięzdałanaiwna
wiaraKatalin,którausiłujączapomnieć,pragnęławymazaćpotworne
wspomnienia.Przezkolejnelatażyławmilczeniu,ukrywająctajemnicę
przednajbliższymi-wtymprzedmężem,którydowiedziawszysię
prawdy,zdecydowałsięporzucićbohaterkę.Jejbezmałasamobój-
czygestzabiciawszystkichsprawcówgwałtunieprzynosisatysfakcji,
prowadziraczejdozatraceniaikolejnychtragedii,którychofiarąjest-
cosymptomatyczne-pokoleniemłodsze:dwunastoletnisynKatalin,
najpewniejdzieckojednegozgwałcicieli,zabranysiłąnaeskapadę.To
właśniejegopodróżprzezprzestrzeńiczas,doźródełtraumy,staje
sięokrutnąinicjacjąwdorosłość,doświadczeniemcierpieńniegdyś
zadanychjegomatce.
Stricklandpreferujeintensywneemocje,zawierająckruchąme-
taforępostpamięciwdosadnych,choćprzejmującychobrazach.Ru-
muńscyreżyserzyciążąjednakkuchłodnejanaliziepostkomunizmu.
TakjestwarcydzieleCorneliuPorumboiuPolicjant,przymiotnik(Po-
litist,adjectiv,2009),gdzietytułowemubohaterowiodmówionoprawa
dowyrażaniawłasnychsądówiprzedkładaniazdrowegorozsądku
naddyktatarbitralnychizinstytucjonalizowanychdefinicji,atakże
wsłynnejŚmiercipanaLazarescu(MoarteadomnuluiLazarescu,2005)
CristiPuiu,gdziewspółczesnaRumuniazostałaopisanaprzezpryzmat
zimnychprocedurimechanizmniekończącegosięponiżaniasłabszej
jednostki.Wszystkienajwybitniejszerumuńskiefilmyobierająwięc
kameralnąirodzinnąperspektywę,apolskiemuwidzowimusząprzy-
pominaćosiągnięciakinamoralnegoniepokoju.Wobuwypadkach
13
Trauma
