Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
R.A.PodgórskiIdeeiwartościweuropejskimdziedzictwieaksjologicznym
poprzezpodaniesłownejdefinicji.Możnapoznaćpoprzeznnaśladowanie
Boga”19,któryjestdobry20,codokonujesięnadrodzedialektyki.nDopiero
przemierzeniedrogiprowadzącejprzezniewszystkie,wspinaniesięwgórę
ischodzenienadółpoprzezposzczególnestopnie,mozolnierodziwiedzę
tego,codobreznatury,wtym,ktojestdobryznatury”21.Ideadobrajest
epekeinatesousias,tzn.nponadwszelkąistotą”22,nponad/pozabyciem/
bytem”23.nPrzedmiotompoznanianietylkopoznawalnośćdziękiDobru
przysługuje,alerównieżistnienie,orazistotaichodniegopochodzi,cho-
ciażDobrotoniejestistotą,tylkocośponadwszelkąistotę,cośwyższego
imocniejszegoowiele”24.
NaszczycieświatamyśliświeciideaDobraibardzotrudnodojrzeć,alekto
dojrzy,tenwymiarkuje,żeonajestdlawszystkiegoprzyczynąwszystkiego
(ł),wświeciewidzialnympochodziodniejświatło(ł),wświeciemyśliona
panujeirodziprawdę(ł),musidojrzećten,którymapostępowaćrozumnie
wżyciuprywatnymlubpublicznym25.
Myślenieodobrujakooperfekcji,awtlejakooużytecznejperfekcji,
zostałozapoczątkowaneprzezPlatona,któryzasugerowałnastępnympo-
koleniomobraz,wktórymkażdarzeczposiadaodpowiedniądlaniejideę,
czyliwłaściwądlaniejdoskonałąrealizację,aprzedmiotywświecieotyle
istnieją,oileucieleśniająswojedoskonałościowewzorce.Każdyprzedmiot
jestotyledobry,oilerealizujeodpowiadającąmuideę.Dobrowodniesie-
niudoposzczególnegoprzedmiotuoznaczawięcstopieńrealizacjiposzcze-
gólnychjegowłasności,astądPlatonmusiałpotraktowaćideędobrajak
ideęnajwyższą,wszystkobowiem,cojesteśmywstaniepomyśleć,możemy
pomyślećjakoposiadającepewnąidealną,awięcdobrąrealizację.Wten
19Platon,Teajtet,176b.
20Platon,Państwo,ks.II.
21Platon,ListVII,343e.
Platon,Państwo,509b;Hancock,NegativeTheologyinGnosticismandNeopla-
tonism,[w:]RichardT.Wallis,JayBregman(red.),NeoplatonismandGnosticism,1992,
s.172.
Wodziński,Dobrewychowanie.PlatońskieprzypisydoNietzschegoiHeideggera,
nPrzeglądPedagogiczny”(1),2008,s.26.
24Tamże,508d-509b.
25Tamże,517bc.