Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Źródła
nierównomiernierozłożony.ZachowanatwórczośćLibaniuszapośród
wspomnianejtrójkiautorówjestzdecydowanieprzytłaczająca.Wmate-
rialeźródłowymobjętymanaliządominujątekstyodzwierciedlająceich
retoryczno-dydaktyczną(ściśleszkolną)iretoryczno-publiczną(np.oko-
licznościową)działalność.Zpunktuwidzeniaproblematykiinteresujących
nastrendówiideałówwychowawczychnajwiększąwartośćmająmowy
(λὁγoi),które,szczęśliwie,pozostawiliposobiebadaniautorzy-Liba-
niuszsześćdziesiątcztery,Temistiusztrzydzieścitrzy,Himeriuszpełne
tylkodwadzieściacztery9.
Mowybyłynajbardziejprestiżowyminajbardziejcenionymnpro-
duktem”sofistów,ujawniającymtalentmówcyibudującymjegopozy-
cję.Miałyonecharakterbardzozróżnicowanyzarównozewzględu
naodbiorców(np.cesarzetzw.basilikoslogos,urzędnicypaństwowi,
miasta,uczniowie),okoliczności(np.przyjazdlubwyjazdznaczącej
osobistości,poselstwo,rozpoczęcierokuszkolnego,obronaprzed
czyimiśzarzutami)czyteżstylretoryczny.Dużaczęśćmówtomowy
epideiktyczne,popisowe,przybierającepostaćpanegirykówwygłasza-
nychnacześćosób(np.Temistius,Or.4,Libanius,Or.59),lubmiast
(np.Himerius,Or.41,Libanius,Or.11).Najpełniejbogactwotema-
tówizagadnieńporuszanychwmowachodkrywamywzbiorzemów
Libaniusza,wktórymznajdziemytedotyczące:zagadnieńmoralnych
(np.Or.6,8),sprawszkolnych(np.Or.34,58),adresowanedowładz
miejskich(np.Or.31,49),skierowanedourzędnikówcesarskichoraz
dosamychcesarzy(np.Or.33,15).
Trzebazaznaczyć,żeniewszystkiemowywyżejwymienionych
autorów,tradycyjniezaliczanedoichkorpusumów,byływłaściwymi
oracjami.WprzypadkuTemistiuszaczęśćjegomówmacharakterdia-
trybfilozoficznychwygłaszanychpublicznie(np.Or.21,32),auHime-
riusza,dojegozbiorumówzaliczonoszkolnedeklamacje(pελέtoi,
Or.1-5).Teostatniesąbardzocharakterystycznymskładnikiemtwór-
czościsofistycznej,ścisłezwiązanejzichdziałalnościąedukacyjną.
9MowyLibaniusza:Libaniiopera,ed.R.Föerster,Leipzig1903-1927,Bd.1-4;
mowyTemistiusza:Temistiiorationesquaesupersunt,ed.H.Schenkl,Bd.1-3,Leipzig
1965-1974;mowyHimeriusza:Himerius.Declamationesetorationescumdeperdita-
rumfragmentis,ed.A.Colonna,Roma1951;PhilostratorumetCallistrattiopera.
EunapiiVitaeSophistarum.HimeriiSophistaeDeclamationes,ed.F.Dübner,Scriptores
GrecorumBibliotheca,vol.31,Paris1849.
11
