Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
StefanKisielewski
byłatoPolskanawskrośsuwerenna.Jakktośpowiedział:suwerennadoabsurdu.
Rzeczywiściewtejsytuacji,międzytymipotęgami,zdarzyłosię,żewłaśniePolak
ministerBeck9trzymałkiedyśwłaściwiewrękulosyEuropyizdecydowałonich
wkońcusam,właściwienikogosięniepytając,awięcsuwerennie.Suwerenność
jakmówięabsurdalna.
Potemprzyszłaokupacja.Dlamnieokupacjabyłaokresemzdumiewającym,
przezto,zjakąenergiąizjakąsiłąwitalnąodtworzonowWarszawiepaństwonie-
istniejące.Powstałocałepaństwopodziemne,podziemneżyciepolityczne,partie,
rząd,urzędy10.Wszystkotowwarunkachkonspiracji,wwarunkachniebezpie-
czeństwagrożącegowkażdejminucie.Byłatorzeczzupełnieniezwykła,niepowta-
rzalnaimałowłaściwiewświecieznana.Polskajakośzamałomareklamy.
IwreszcieprzyszłaPolskanowa,powojenna.Pokrótkimokresiepojałtań-
skim,kiedyjeszczedziałałwPolsceMikołajczyk11,kiedypróbowanotworzyć
stronnictwapolityczne,międzyinnymistronnictwakatolickie12,kiedywybory
9
JózefBeck(1894-1944)wicepremier,ministersprawzagranicznychRzeczypospo-
litejPolskiejwlatach1932-1939.PodczasIwojnyświatowejżołnierzLegionówPol-
skichiadiutantJózefaPiłsudskiego.OdrzuciłskładaneprzezNiemcypropozycje
włączeniaWolnegoMiastaGdańskadoRzeszyibudowęeksterytorialnejautostrady
doPrusWschodnichprzezpolskiePomorze.Wzwiązkuztym5maja1939rokuwy-
głosiłpłomienneprzemówieniewSejmie,doktóregonawiązałwwykładzieStefan
Kisielewski.Beckdoprowadziłdozawarciasojuszupolsko-brytyjskiego.Ewakuował
się17/18września1939rokuwrazzrządemdoRumunii.
10
PolskiePaństwoPodziemnewspólnanazwadlastrukturpolitycznych,wojskowych
iadministracyjnychdziałającychwokupowanejPolscewlatachIIwojnyświatowej.
IstniałowścisłymzwiązkuzRządemRPnaEmigracjiibyłofenomenemnaskalę
światową.S.Salmonowicz,PolskiePaństwoPodziemne:zdziejówwalkicywilnej1939-45,
Warszawa1994.Zob.J.Garliński,PolskiePaństwoPodziemne(1939-1945),„Zeszyty
Historyczne”1974,z.29,s.3-41.
11
StanisławMikołajczyk(1901-1966)polityk,działaczruchuludowego.Popodaniu
siędodymisjizestanowiskapremierarządupolskiegonauchodźstwiezdecydował
sięnapowrótdoPolski.Wczerwcu1945rokuwszedłdokoalicyjnegoTymczasowe-
goRząduJednościNarodowejjakowicepremierorazministerrolnictwaireformrol-
nych.ByłprezesemPSL,najsilniejszegougrupowaniaopozycyjnegowstosunkudo
PPR.PosfałszowanychwyborachdoSejmuUstawodawczego,zagrożonyaresztowa-
niem,wyjechałzPolskiwpaździerniku1947roku.Działałnaemigracji.
12
MowaoSP,naktóregoczelestanąłKarolPopiel.DziałalnośćchadeckiegoSPzostała
zawieszona18lipca1946roku.Ugrupowaniedziałałodalejpodsamąnazwą,ale