Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czasiekobietywiejskiezajmująsięprzędzeniemitkaniem.Wmieście
przygotowująproduktyżywnościowe,którychsprzedażązajmująsięwhandlu
ulicznym
talia
ichcórki.Zdobywająwtensposóbpieniądzenazakupwyprawki
ślubnej.
KrajHausajestbodajjedynymobszaremmuzułmańskimAfrykiZachodniej,
gdziesurowoprzestrzegasięreligijnegonakazuzamykaniakobietwdomostwie
(tzw.
kullèe
),zwłaszczanawsi.Pełneodosobnieniemożliwejesttylkowtedy,gdy
mąż,lubinnymężczyzna,przynosząwodę,lubgdywzagrodzieznajdujesię
studnia.Alerównieżiwmieściejestniedopomyślenia,abykobietawwieku
rozrodczymmogłazajmowaćsięhandlemnatargowisku.Wmiastachpełne
zamknięciespotykasięwśróduprzywilejowanychwarstwspołecznych.Nakaz
odosobnieniakobietkłócisięzreligijnymobowiązkiemodwiedzaniaprzyjaciół
ikrewnych,atakżegoszczeniaichusiebie.Kobietamożeudaćsięnauroczystość
zaślubinczynadaniadzieckuimieniatylkowtowarzystwiemężaczywyznaczonej
przezniegoosoby
.Pozmierzchu,bez„eskorty”,możeodwiedzaćsąsiadów
imieszkańcówswojejwioski[Smith1954:24].
Starezwyczajeiobrzędymałżeńskietylkoczęściowouległymodyfikacjipod
wpływemprawamuzułmańskiego.Nowareligiazdołałaniektóreznichledwie
zabarwić,innezostałygłębiejzislamizowane.Wzajemneoddziaływanienasiebie
starychinowychpraktykznajdujewyrazwwyróżnianychprzezHausańczyków
typachmałżeństw.
Najczęściejspotykane,najbardziejnaturalneipożądanejestmałżeństwopanny
ikawalera.Zawierajeparamłodychludziporazpierwszywswymżyciu.
Małżeństwomiędzykrewnymi
(aurenzùmùntaa)
zawierająkawaleripanna,
arzadziejludzieowdowialibądźrozwiedzeni.Małżonkówłącząrzeczywistewięzi
pokrewieństwa,aleznaneteżsąmałżeństwazquasi-krewnymi,zaktórychuważa
sięczłonkówtychsamychbądźwspółpracującychzesobągrupzawodowych(np.
kowaleirolnicy),czyetnicznych.Ten,zalecanyprzezislam,typmałżeństwa
podlegapewnymograniczeniom.Niemogąpobraćsięmłodziludziepochodzący
odtejsamejmatkilubtegosamegoojca.Małżeństwomiędzykrewnymisprzyja
zachowaniumajątkuwobrębierodzinyorazzacieśnieniuwięzówpokrewieństwa
międzyjejczłonkami.Wpraktycespołecznejmożejednakprzynosićodwrotne
skutkidozamierzanych.
Zdarzasię,żerodzicechcąuhonorowaćjakiegośuczonego,aczkolwiek
biednego,człowieka,alboskoligacićsięzwpływowąosobą,bądźpoprostupilnie
wydaćzamążniezbyturodziwącórkę.Istniejewtedymożliwośćwpłaceniaprzez
ojcadziewczynyzajegoprzyszłegozięcia
sàdâakii,
czyliokreślonejsumy
pieniędzyprzeznaczonejjegocórce,jakowymaganejprawemkwotyniezbędnej
dozawiązaniamałżeństwa.Mamywówczasdoczynieniazmałżeństwem
wpostacidaru.
Dopoczątkówbieżącegowiekuwspołecznościhausańskiejzawierano
małżeństwotakżezniewolnicą,zwane
aurensàaɗakà.
Byłoonodozwoloneprzez
prawomuzułmańskie,leczniedawałopełnegostatusużony.Kobieta-niewolnica
wyręczałapozostałeniewiastyzczęściprzypadającychnanieobowiązkóworaz
pracowaławpolu.Jeślimiaładziecko,pośmiercimężaotrzymywaławolność.
Byłerodzinyniewolniczejeszczedoniedawnauznawałyzwierzchnictwoswych
panów.Kiedyichżeńskiepotomstwowstępowałowzwiązkimałżeńskie,określano
jeterminem
aurensàaɗakà
„małżeństwozniewolnicą”.
Małżeństwozosobą,którejpoprzednizwiązekzakończyłsięrozwodemlub
śmierciąwspółmałżonka,określasięterminem
aurenbàzawàraa
(małżeństwo
zniezamężną)lub
aurenbàzawàrii
(małżeństwoznieżonatym).
Małżeństwodającemożliwośćpowrotukobietydojejpoprzedniegomęża,który
