Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
donichchoćbyzwyczajowewnoszenienależnościmatrymonialnej,czy
towpostacidarówwnaturzeipieniądzu,czyteżwformieodpracowaniaczęści
należnościprzezprzyszłegomałżonkaizięcia.
Muzułmańskieprawostanowi,żezawarciemałżeństwawymagazgodyrodziny
lubopiekunanaślubcórki.Opiekunemmożebyćojciecdziewczyny,jejkrewny,
awprzypadkukobietyuprzedniozamężnej—nawetjejrodzonysyn.Krewny
możewydaćdziewczynęzamążtylkopouzyskaniujejzgody.Natomiastojciec
czydziadekmogątouczynićnawetwbrewjejwoli.Takizwiązekokreślasię
terminem
aurendoolè
—„małżeństwozprzymusu”.
Pierwszyzwiązekmałżeńskibyłzazwyczajaranżowanyprzezrodzicówlub
krewnych,dladziewczątwwieku12-16lat,adlachłopcówmiędzy19a26rokiem
życia.Pozostawaniewstaniekawalerskimczypanieńskimpoprzekroczeniu
zwyczajowegowiekutraktowanojakorzecznienaturalną.Dziewczyna
powstrzymującasięprzedzmianąstanucywilnegouważanajestzaosobę
wyemancypowanąiwyalienowanązmiejscowejspołeczności.Cieszysięnieraz
gorsząopiniąniżnierządnica.
Małżeństwohausańskiemacharakterpatrylokalny,toznaczyżeżonaprzenosi
siędodomostwamęża.Wywodzącasięzokresuprzedmuzułmańskiegopoligynia
zostałaniecoograniczonawczasachumocnieniasięreligiiislamu.Mężczyzna
możemiećwjednymczasieczteryżonyoraznieograniczonąliczbękonkubin,
którenieuzyskująpełnistatusulegalnychmałżonek.Powszechnyniegdyś
konkubinatzacząłzanikaćpozniesieniuniewolnictwaiustanowieniukolonialnej
administracjinapoczątkuXXw.
Utrzymującasiędodzisiajpoligyniaumożliwiaprzestrzeganieobyczajowych
nakazówwstrzemięźliwościseksualnejkobietywokresieciążyiwczasie
karmieniadzieckapiersią.Wzwiązkupoligynicznymkażdejzżonprzypada
określonarola,wyznaczanakolejnościąjejwejściadodomostwamęża.Ten
hierarchicznyukładniebyłnaogółtrwały,gdyżkobietarozwodziłasięprzeciętnie
3-4razywżyciu,ajejmiejscezajmowałykolejnemałżonki.
Whierarchiimałżonekszczególnemiejsceprzypadapierwszejżonie.Określa
sięjąterminem
uwargidaa
—„panidomostwa”.Maonapewneprzywileje.
Sprawujekontrolęnadpozostałymiżonamiinimikieruje.Mążradzisięjejprzy
poślubianiunastępnychżon.Niekiedytakagospodynisamadobierasobie
współżony.Tylkoonamożeprzyjmowaćgościpodczasnieobecnościmęża.
Pozostałeżonysąnazywanezimienia.Wjęzykuhausafunkcjonująterminy
naokreślenieżonyukochanejprzezmęża,niekochanej,czyteżnajstarszej
wiekiem.Przyobdzielaniumałżonekprezentamiobowiązujemężazasada
równegotraktowaniawszystkichżon.Wyróżnianiejednychkoszteminnych
wyzwalauczuciazazdrości,awstosunkachmiędzyżonamidochodzinieraz
dootwartejnienawiści.Niebezpowodunazywająsiebiewzajemnieterminem
kiishìyaa
—„zazdrośnica”,wznaczeniu„współżona”.Wskrajnychprzypadkach
odwołująsięnawetdozabiegówmagicznych,abyzdobyćdlasiebiemiłośćmęża,
apozbawićjejswerywalki.
Mążjestgłowąrodziny
.Żonyniemogązwracaćsiędoniegopoimieniu.
Używająterminów
ùbangidaa
—„gospodarz”lub
maalàmii
-„pan”.Mąż
maobowiązekwyżywieniaswychżonizaopatrywaniaichwniezbędnąodzież,
apozatymkażdejżoniemusizapewnićwłasnąchatę.Wzamianzatozleca
imdowykonaniaróżneczynnościimaprawodomagaćsiębezwzględnego
posłuszeństwa.
Zakresobowiązkówżonybywaróżnyizależy,wpewnymstopniu,odmiejsca
zamieszkania.Podstawowymobowiązkiemnawsiiwmieściejesttroskaodom
idziecioraz,wwyznaczonejkolejności,przygotowywanieposiłków.Wwolnym
