Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wdolinieZamfaryiemiratLafia.Nieposługująsiężadnyminnymjęzykiempoza
hausa[Mahdi1978:4].
WrejonieZinderu(Niger)występujefrakcjahausańsko-buzu.PojęcieBuzu
(
Buuzuu)
niejestnazwąjakiejśokreślonejgrupyetnicznej.Hausańczycytak
nazywająniewolnikówtuareskich,wywodzącychsięzosiadłychgrupludności
miejscowej.DoniedawnakażdarodzinaTuaregówmiałaswychBuzuidowolnie
nimirozporządzała.Sytuacjazmieniłasiędiametralniedziękifrancuskiejpolityce
emancypacjiBuzuwNigrze.Woczachczarnejludnościzachowująoninadal
pewienprestiż,wynikającyzichzwiązkówzludnościątuareską.Hausańczycy,
zjednejstronypogardzająnimijakobyłyminiewolnikami,zdrugiejzaś,darząich
pewnymszacunkiem.Chętniepoślubiająichcórki,cenionezajasnąkarnację
skóry.Buzu,pozaregionemZinderu,częstosprzeciwiająsiętakimmezaliansom.
IntegracjaBuzuzludnościąhausańskąnastąpiłastosunkowoniedawno.
WZinderzeBuzuzarzuciliwdużymstopniukulturętuareskąinieposługująsięjuż
językiemTuaregów,zwanymtamaszeq.Nosząhausańskieubiory,prowadzą
osiadłytrybżyciaipodporządkowująsięmiejscowymwładcom.Zachowalijednak
upodobaniedozajęćpasterskich,anależnośćmatrymonialnąwnosząwpostaci
bydła.Pozostająpartneramizabawowymikowali.Buzuikowaleskładająsobie
wizyty,wręczajądaryiżartujązesobą.Córkakowalaprzygotowujejadło
podawaneprzyokazjinadaniaimienianowonarodzonemuBuzu[Nicolas
1975:421].
Procesomhausaizacjiulegajązwłaszczamałegrupyetniczne.Wśródnich
możnawymienićludnośćGungawazemiratuJauri.Porzucającwłasnąkulturę
iprzyjmującłatwoprzyswajalnyjęzykhausa(przynajmniejwjegouproszczonej
postaci),prężnejednostkistwarzająsobiemożliwościawansuiminimalizują
niebezpieczeństwoniepowodzeniawżyciu[Salamone1975:410].
Wtakzróżnicowanymspołeczeństwiehausańskimzachowałysięstereotypy
etniczne,uwidaczniającesięzwłaszczawliteraturzeustnej,uprzedzeniach,czy
teżwoczekiwaniach.Cnotyiwadykażdejgrupysąwszystkimdobrzeznane.
PotomekKanurimabyćlękliwyiniewolnogoprowokować.Dziewczynaztej
frakcjietnicznejjestrzekomobardziejprzystępnaodHausanki.Buzuunika
wysuwaniasięnaczołoiodznaczasięskromnością.Hausańczycypochodzenia
fulańskiegomająreputacjęludziodważnych,wytrzymałychnaból
iopanowanych.Członekokreślonejgrupyspołecznejstarasiępostępować
wedługprzypisywanychjejstereotypowychzachowań.
Stereotypytezdająsięwywieraćpewienwpływnapodejmowaniepracy
zawodowej.Rolnicyhausańscyuważają,żehodowlabydłajestdomenąpasterzy
fulańskich.„Poganie”
arnaa
ostentacyjniepopijająmiejscowepiwozprosa,
kuzgorszeniumuzułmanów.Stereotypyetniczneznajdująwyrazwzawartości
panteonówbóstwczyduchów,wyznawanychnamarginesieislamu.Mariamę
umieszczasięwrodzieKanuri,wobrzędachnawiedzeniamanifestujesięonapod
postaciąkokietkiczykobietyzmanierowanej.BóstwazrodzinyGwari,
uznawanychza„barbarzyńców”,manifestująsięprzezswemediawgorszących
inieprzyzwoitychscenach,dopuszczająsiękazirodztwa,albopijąkrewswych
ofiar.
Wnaszychczasachpodziałyetniczneihistorycznetracąznaczenie.Większą
rolęodgrywaprzynależnośćdonowoczesnychpaństw.Młodzi,wykształceni
nasposóbzachodniludziewoląidentyfikowaćsięznowoczesnymiinstytucjami
(państwo,stan,religia,partiapolityczna,miasto)niżzgrupąpochodzenia
etnicznego.
2.Przekrójspołeczny
