Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Historiaastronomii
trwałydonaszychczasów
.DośćintensywniebadanozwyczajeIndianHopi
zArizony.Zamiastznanychnampunktówkardynalnychpółnoc/połu-
dnie/wschód/zachódprzyjmująonimiejscanaliniihoryzontu,gdzieSłońce
wschodziizachodzipodczasprzesileń.Orozpoczęciuobchodówświętaprze-
sileniazimowego(Soyal)decydujeWódzSłońceiWódzSoyal,którzyrazem
obserwujązeswejwioskiSłońcezachodzącezaodległąo130kilometrów
przełęcząpośródszczytówpasmaSanFrancisco.Soyaltrwa9dni,arozpoczy-
nasię4dnipodokonaniuprzezobuwodzówsatysfakcjonującejobserwacji.
Zobliczeńwynika,żeSłońceskrywasięzaprzełęczą1–2tygodnieprzedprze-
sileniem,takwięcnadchodziono,gdyświętajużtrwająoddłuższegoczasu.
Wartozwrócićuwagę,żechoćprzełęczwidocznanahoryzoncieleżytakdale-
ko,jestpożądane,byrozpocząćobserwacjeSłońcajakiśczasprzedprzesile-
niem,kiedypunktzachoduwciążprzesuwasięzauważalniezdnianadzień.
PozostałerozdziałyHistoriiastronomiibędąpoświęconerozwojowiastrono-
miinaukowejodjejnarodzinnaBliskimWschodzieiwEuropiepoczasy
współczesne.Bazująoneprzedewszystkimnaźródłachpisanych,uzupeł-
niającpewnefragmentytym,czegomożemydowiedziećsięzasprawąin-
strumentów,przechowywanychwmuzeachiobserwatoriach.
Źródłapisanezachowanewwiększejliczbiepochodządopiero
zostatnichwiekówprzedChrystusem.Wniniejszymrozdzialezetknęli-
śmysięzkulturami,którepoprzedzałyBabilonię,EgiptczyGrecję,kultu-
rami,którerozkwitaływEuropiewII,III,anawetIVtysiącleciup.n.e.
Naszepróbywywnioskowania,wjakisposóbprehistorycznibudowniczo-
wiepostrzegaliświat,opierałysięgłównienatym,copozostałozichka-
miennychbudowli.Obserwującwspółczesneludy,którenieuległywistot-
nymstopniuwpływowikulturyzachodniej,idowiadującsięczegoś
ocywilizacjachobuAmerykprzedichpodbojemprzezHiszpanów,nie
możemydłużejutrzymywać,żenaszsposóbpatrzeniananiebojestjedyny;
musimyteżprzyznać,żenaszeinterpretacjeznaczeniaowychmilczących
kamienimogąbyćbłędne.
Zwracającsięterazkuźródłomhistorycznymiczytającto,conasi
przodkowierzeczywiścienapisali,trafiamynabezpieczniejszygrunt.Nie-
mniejpokusainterpretowaniatychźródełprzezpryzmatnaszychpoglą-
dów,zainteresowańiobecnejwiedzyastronomicznejjestjeszczetrudniej-
szadozwalczenia.Musimypamiętać,żehistoriaastronomiitopodróż
wsteczwczasiedokultur,którymobcybyłnaszsposóbmyślenia,iże–
podobniejakdobrzyantropolodzy–powinniśmystaraćsiępatrzećnaświat
oczymaiumysłamitychkultur.Historięastronomiiszczególnieinteresują-
cączynito,żeprzedmiotjejbadań–niebo,którepróbowalizrozumiećlu-
dzieprehistoryczni,starożytniiśredniowieczni–jesttymsamymniebem,
którebadająastronomowiewspółcześni.
