Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoriadecyzji
13
wliteraturzewpołowieXXwieku9.Mimożewiedzanatematwłaściwychsposobów
podejmowaniadecyzjiorazpopełnianychbłędówciąglesięrozwija,nieznaleziono
dotychczaszłotegośrodkanaosiąganiepełnejskutecznościwpodejmowaniudecy-
zji.Wliteraturzepodkreślasięrównież,żedecydenciindywidualniorazgrupowi
(np.organizacje)rzadkodokonująsystematycznegoanalizowaniaprocesówdecyzyj-
nych.Toumożliwiłobyograniczeniepopełnianiabłędówdecyzyjnychwprzyszło-
ści,permanentnedoskonalenieprocesówdecyzyjnychorazskutecznerozwiązywanie
problemów10.
Teoriadecyzjizajmujesiębadaniemprocesówpodejmowaniadecyzjiitworze-
niemskutecznychmodelirozwiązywaniaproblemówdecyzyjnych.Teoriatazakłada,
żewybórdecydentajestjegoświadomymicelowymwyboremspośródmożliwych
opcji.Zajmujesięobjaśnianiemwpływuwolidecydentanadokonywanewybory.
Decyzjepodejmowanewróżnychobszarachdziałalnościczłowiekamająswojespe-
cyficzneuwarunkowaniaorazkontekst.Tosprawia,żeczęstoskupiająsięonetylko
nawybranychaspektachprocesudecyzyjnego.Wzwiązkuztymmożnamówić
oteoriachdecyzjiwramachróżnychdziedzinczydyscyplinnaukowych,np.eko-
nomii,psychologii,naukspołecznychitp.Niezależnieoddziedziny,teoriedecyzji
dzielisięnateorieopisowo-wyjaśniająceorazteorieracjonalistyczno-normatywne.
Wnajprostszymobjaśnieniu,teorieopisowo-wyjaśniającezajmująsięwyjaśnianiem
decyzjipodejmowanychwrzeczywistości,natomiastteorieracjonalistyczno-nor-
matywnedostarczająnaukowychmodeliisposobówracjonalnegopodejmowania
decyzji.Teoriedecyzjizajmująsięracjonalizacjąpodejmowaniadecyzjiorazwyboru
najlepszychstrategiiwdanejsytuacji,takżewwarunkachniepewnościiniepełnej
informacji11.
1.1.Pojęcieiistotadecyzji
Decyzjesąodlatprzedmiotemzainteresowaniateoretykówipraktykówwielu
dziedzinnaukiorazfunkcjonowaniaczłowieka,np.ekonomii,zarzadzania,polityki
czybezpieczeństwa.Zracjiichzłożonościbadaniaminadpodejmowaniemdecyzji
zajmujesiępsychologia,socjologiaorazfilozofia.Najbardziejrozbudowanąnaukowo
dziedzinąpodejmowaniadecyzjijestzarządzanie.Doobszarutegozaliczyćmożna
większośćdecyzjipodejmowanychwzakresiezarządzaniabezpieczeństwemoraz
zarzadzaniakryzysowego.Zarównonagrunciezarządzaniajakibezpieczeństwa
9L.Buchanan,A.O’Connell,Krótkahistorianaukiopodejmowaniudecyzji,„HarvardBusi-
nessReviewPolska”2012,nr1,s.85.
10K.Malewska,Doskonalenieprocesówdecyzyjnychworganizacji,„NaukioZarządzaniu”
2013,nr1(14),s.33-34.
11A.S.Zaliwski,Informacja,wiedza,decyzjeisystemywspomaganiadecyzji,„StudiaiRaporty
IUNG-PIB”2013,z.33(7),s.53.
