Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej

Lidia Kwiatkowska-Frejlich

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-227-3048-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

346

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kwiatkowska-Frejlich, Lidia. Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej. Red. . Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009, 346 s. ISBN 978-83-227-3048-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kwiatkowska-Frejlich, L.

T1 Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

PP Lublin

YR 2009

SN 978-83-227-3048-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 212926, author = "Kwiatkowska-Frejlich, Lidia", editor = "", title = "Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej", year = "2009", address = "Lublin", isbn = "978-83-227-3048-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kwiatkowska-Frejlich, Lidia

ED -

TI - Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

CY - Lublin

PY - 2009

SN - 978-83-227-3048-5

ER -

Netografia (standard APA):

Kwiatkowska-Frejlich, Lidia. Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej [baza danych online] Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/funkcje-potrydenckiej-sztuki-koscielnej-lidia-kwiatkowska-frejlich-212926.

kościół, malarstwo sakralne, architektura sakralna, sztuka kościelna

W książce została podjęta problematyka funkcji spełnianych przez katolicką sztukę kościelną we wspólnotach zakonnych w okresie potrydenckim. W środowiskach tych zjawiskiem powszechnym był konserwatyzm i dlatego długo ścierały się tu dawne przyzwyc...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-227-3048-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

346

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp8
Rozdział I. Kościół Brygidek lubelskich a funkcje wystrojów kościołów potrydenckich 40
Rozdział II. Sytuacja klasztoru Najświętszego Zbawiciela w Lublinie w I połowie XVII wieku 67
1. Rządy ksieni Agnieszki Jastkowskiej67
2. Rządy ksieni Doroty Firlejówny81
Rozdział III. Próba rekonstrukcji pierwotnego kształtu wnętrza kościoła 98
Rozdział IV. Program ideowy wystroju kościoła 107
1. Obrazy ołtarzowe107
1.1. Obraz Wniebowzięcie NMP w ołtarzu głównym107
1.2. Obrazy w ołtarzach bocznych118
2. Obrazy w stallach136
2.1. Cudowne uratowanie z topieli matki św. Brygidy136
2.2. Ogłoszenie proboszczowi parafii rodziców św. Brygidy jej narodzin137
2.3. Przyjęcie korony niebieskiej139
2.4. Wizja z ukrzyżowanym Chrystusem140
2.5. Objawienie po śmierci męża142
2.6. Brygida spisuje regułę zakonu144
2.7. Mistyczne zaślubiny św. Brygidy147
2.8. Święta Brygida w otoczeniu świętych w obecności Boga Ojca149
2.9. Drzewo genealogiczne św. Brygidy153
2.10. Św. Brygida w drodze do Rzymu159
2.11. Św. Katarzyna w drodze do Rzymu159
2.12. Adoracja krzyża przez św. św. Brygidę i Katarzynę162
2.13. Wizja po śmierci syna Karola171
2.14. Umartwianie się św. Brygidy173
2.15. Rozdawanie jałmużny przez św. Brygidę174
2.16. Śmierć św. Brygidy177
2.17. Święta Brygida przygotowująca swoją prawnuczkę na śmierć180
2.18. Treści i funkcje cyklu żywota św. Brygidy181
3. Obrazy emblematyczne192
3.1. Cykl pierwszy: mistyka oblubieńcza według Pia desideria192
3.2. Cykl drugi203
3.3. Treści i funkcje cyklów emblematycznych212
4. Przedstawienia na sklepieniu prezbiterium217
5. Próba rekonstrukcji ogólnej wymowy programu226
Zakończenie238
Bibliografia273

Wstęp

wśredniowieczu.Byłwprawdzietrzeciąfundacjąbrygidiańskąnardzennychziemiach

polskich—poGdańsku,gdziekościółkonsekrowano11marca1402roku,jednakgdań-

skaspołecznośćzakonnastaleborykałasięproblemamiorganizacyjnymi.

191

Podobnie

rzeczsięmiaławElblągu,innejfundacjipowstałejw1456roku

192

,zlikwidowanejjesz-

czewśredniowieczu.Klasztorlubelskiodpoczątkurozwijałsięwdogodnychwarun-

kachdziękistaraniomfundatorakrólaWładysławaJagiełły

193

,którytraktowałgojako

wotumzazwycięstwogrunwaldzkie,gdyż,jakzapisałDługosz,doznał„[...]odśw.Bry-

gittypomocywwojnachprowadzonychzaojczyznęinaródpolskiprzeciwkowrogom

swoim,KrzyżakomzPrus”.

194

Św.BrygidaprzewidziałaklęskęKrzyżaków.Wswoichobjawieniachzapisałasłowa

Jezusa,które-jakwierzono-byłypodstawątejprzepowiedni.

195

Znanesądwadoku-

191

J.Swastek,Św.BrygidaSzwedzkaiZakonNajświętszegoZbawicielazeszczególnymuwzględnieniemklasz-

torównaziemiachpolskich,t.II,Lublin1986,s.257.

192

NajpoważniejszefundacjeKazimierzaJagiellończykazwiązanebyłyzterenamiprzyłączonymido

koronywwynikuwojnytrzynastoletniej.DWElbląguufundowałklasztorBrygidek,hojniegouposażając

kilkomawsiami.[ł]Zpóźniejszegodokumentuznanyjestmotywtejfundacji.Króldokonałjejkuczci

BogaWszechmogącegoiśw.Brygidy,którejwstawiennictwuwielezawdzięczaojczyzna”,Dokumentzaren-

gąwpisanyrękąZbigniewaOleśnickiegodoMetrykikoronnej,AGAD,księga12,k.119,[za:]U.Borkowska,Funda-

cjekościelneJagiellonówwświetlezapisówwmetrycekoronnej1447-1572,[w:]Fundacjeifundatorzywśredniowie-

czuiepocenowożytnej,red.E.OpalińskiiT.Wiślicz,Warszawa2000,s.66-67.JednakklasztorwElblągujuż

napoczątkuXVIw.zostałdefinitywniezlikwidowanyzbrakuodpowiedniegouposażenia;S.Kamińska,

KlasztoryBrygidekwGdańsku,ElbląguiLublinie.Założenieiuposażenie,Gdańsk1970,s.146.Dużąprzeszko-

dęwprawidłowymfunkcjonowaniuklasztorustanowiłbrakzabudowańklasztornych.Zakonniceiza-

konnicymieszkaliwdawnymspichrzu.

193

J.A.Wadowski,Kościołylubelskie.Napodstawieźródełarchiwalnych,Kraków1907,s.435.

194

PozwycięstwiegrunwaldzkimdowiedziałsięDkróloddoktorówiuczonychkatolickich,którzygo

wtymwzględziepoinformowali,żebłogosławionaBrygida[...]wswoichprzepowiedniachjużotymoznaj-

miła,amianowicieoklęsceKrzyżaków,atakżeozwycięstwiedlaniegoijegonarodu,co,jakwiadomo,

spełniłosię.Tenżekról,któregobł.BrygidanazywahebrajskimimieniemJobel,chcączłożyćpodzięki

najłaskawszemuBoguzaodniesionezwycięstwoiJegoRodzicielce,atakżepragnącpodziękowaćwieszcz-

cetegozwycięstwa,bł.Brygidzieufundowałierygowałklasztordlamężczyznikobiet”,JoannisDługosi,

LiberBeneficiorumdiocesisCracoviensis,TomusIII,MonesterieMCCCCLXIV,s.301-303.Jakwykazująbada-

niaśw.BrygidaniebyławPolscepowszechnieczczonąświętą,aledoznawałaonaszczególnejczcize

stronyJagiellonów.L.Kwiatkowska-Frejlich,ŚwiętaBrygidaSzwedzkawsztucepolskiej,[w:]Poobustronach

Bałtyku.WzajemnerelacjemiędzySkandynawiąaEuropąŚrodkową,red.nauk.J.Harasimowicz,P.Oszcza-

nowski,M.Wisłocki,t.II,Wrocław2006,s.533-544.Od1594r.królZygmuntIIIprowadziłintensywne

starania,abywprowadzićdooficjalnegokultuKościołapolskiegoświętychszwedzkich—św.Eryka,św.

Brygidęijejcórkęśw.Katarzynę.R.Knapiński,A.Witkowska,dz.cyt.,s.81.

195

DPotymSyndomniemówił:pokazałemciwyżeyopszczołach,żetroiakiedobromaiąodpszczel-

nikaswego;powiadamciteraz,żetakiepszczołymielibyćonikrzyżacy,ktorzynaonychgranicachPaństw

Chrześcijańskichposadziłem,aleiużoniwalcząprzeciwkomnie,booduszęniedbaią;niemaiąteżżalu

nadonemi,ktorzynawrocilisiędowiarykatholickieyydomniezbłędu;ściskająich,bowiempracami,

odeymująwolności,wwierzeniećwiczą,ichodSakramentowSwiętychoddalają,yzwiększymżalem

posyłaiąichdopiekła,niżgdybybywswoimnałożonympogaństwieżyli,aniteżwalczą,tylkożebyroz-

szerzylipychęswoięiprzyczynilichciwościswoiey.Przetoprzyidzieimczas,kiedybędąpołamanezęby

ich,rękaprawaodcięta,aprawanogaoderwanabędzie,abyżyliysamychsiebiepoznali”,[w:]Poczynasię

Brak wyników

Funkcje potrydenckiej sztuki kościelnej

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra