Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
utworzonejakoglobalne(globalgeborene,bornglobal)iodrodzonejakoglobal-
ne(globalwiedergeborene,born–againglobal)22.
Przedsiębiorstwapoddanetradycyjnemuprocesowiinternacjonalizacjito
takie,którychumiędzynarodowienienastępujestopniowo,inkrementalnie,zgod-
niezmodeleminternacjonalizacjiznanymjakomodelUppsala23.Oznaczato,że
przedsiębiorstwonajpierwbudujesilnąpozycjęnarynkumacierzystymidopiero
potempodejmujedecyzjęwejściananajbliższyrynekzagraniczny,następnie
kontynuujestrategięekspansjinakolejnerynki24.Wprzedsiębiorstwachtych
oferowaneproduktybądźusługiniemusząbyćwynikiemdziałańinnowacyjnych,
choćczęstowieleznichjestefektemzastosowanianajnowszejwiedzy25.
Przedsiębiorstwautworzonejakoglobalnemożnapodzielićnainnowacyjne
(wissensintensiv)ibazującenawiedzy(aufWissengründend).Przedsiębiorstwa
bazującenawiedzystosująnowetechnologie,np.biotechnologie,aprzedsię-
biorstwainnowacyjneprzyczyniająsiędowprowadzenianowejofertyczynowych
procesów,wzrostuwydajności,poprawyjakościświadczeniausług(niebazująna
wiedzy)26.Cechąwyróżniającąprzedsiębiorstwautworzonejakoglobalnejestto,
iżwkrótcepoichzałożeniu(bądźjużwchwilizakładania)przedsiębiorstwate
podejmujądziałalnośćnarynkachzagranicznych.Przedsiębiorstwautworzone
jakoglobalneniesązjawiskiemnowym.Przykłademmożebyćszwajcarskikon-
cernNestlé,założonynaprzełomiewiekówXIXiXXprzezpochodzącego
zFrankfurtuchemikaHenriNestlé.Zewzględunaograniczonyrynekzbytu
SzwajcariizałożycielNestlé–wzasadziejużodsamegopoczątku–dążyłdo
zdobyciarynkówinnychkrajów.Pierwszązagranicznąinwestycjąbyłw1900r.
zakładwFulton(USA),następniewAustralii(1908r.)iBrazylii(1921r.),gdzie
uruchomionoprodukcjęsłodzonegomlekaskondensowanego.W1995r.wskład
Nestléwchodziłojuż489fabrykw74krajach,wktórychbyłozatrudnionych
220tys.osób.ZarządprzedsiębiorstwanadalznajdujesięwSzwajcarii,chociaż
tylko2–5%obrotujestosiąganewtymkraju27.
Obiektemszczegółowejeksploracjinaukowejprzedsiębiorstwautworzone
jakoglobalnestałysięnapoczątkulat90.ubiegłegowieku.Wówczaszostał
zapoczątkowanynowykierunekbadań–przedsiębiorczośćmiędzynarodowa
(internationalentrepreneurship)zajmującysięfenomenemprzedsiębiorstwutwo-
22J.Bell,R.B.McNaughton,S.Young,ZueinemintegrativenModellderInternationalisierung
vonKleinfirmen,,ZfKEZeitschriftfürKMUundEntrepreneurship’’2004,Nr4.
23J.Johanson,J.E.Vahlne,TheInternationalizationProcessoftheFirm:AModelofKnowledge
DevelopmentandIncreasingForeignMarketCommitment,,,JournalofInternationalBusinessStu-
dies’’1977,No8/1.
24M.Winiewicz,Korporacjemiędzynarodowewgospodarceświatowej,w:Międzynarodowe
stosunkigospodarcze,J.Rymarczyk(red.),PWE,Warszawa2006,s.382–383;A.Budnikowski,
op.cit.,s.146–148.
25J.-P.Thommen,P.Oestrich-Winkel,S.Behler,VomGründerzumManager–Entwicklung
vonManagement–KompetenzeninwachstumsorientiertenStart-ups,
,,ZfKEZeitschriftfürKMU
undEntrepreneurship’’2004,Nr3.
26J.Bell,R.B.McNaughton,S.Young,op.cit.
27S.Müller,M.Kornmeier,op.cit.,s.4–6.
19
