Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
CzęśćI.Historiaidei,problemuipozycjigłupoty
wymiar,wjakimideatazawszefunkcjonuje).Takeksponowana
iośrodkowapozycjaideigłupotywynikaniewątpliwiezszerszego
sporu,jakimchrześcijańskamyślżyjebodajdodziś,awjaki
ideatawpisujesięafortiori,mianowiciesporupomiędzyinte-
lektualizmemaantyintelektualizmem,międzywiarąrozumowąawia-
rąobywającąsiębezracjonalnychpodstaw.Historiitegosporu
niematupotrzebyodtwarzać.Możnazatopokusićsięobardzo
generalnąiograniczonądooczywistościhermeneutykęideigłupoty
wkontekściechrześcijańskim.
Otóżpopierwsze,jakoto,codefiniujekondycjęludzką,ideata
odsyładomituwygnania,zpodstawowymdlańproblemempragnienia
wiedzyjakoprzyczynyupadkuczłowieka.Zrywającowoczdrzewa
poznania,człowiekpopełniłpierwszy–ifundamentalnydlajego
kondycji–błąd,skazującsięnanieskończonecierpienie.Toniewiedza
właśniesytuowałagoubokuStwórcy–Edenbyłogrodemzbożnej
głupoty(niewinności).Zdrugiejjednakstrony,czyciekawośćEwynie
byławłaśnietejgłupotyskutkiem(głupotaciekawościjakobezrozum-
nego,„kobiecego"afektu)?Jużtusplotnierozwiązywalnychparadok-
sówipytańbezodpowiedzi(Czywiedzaniejestgrzechem?Czy
głupotaniejestpierwotnąnaturączłowieka?Czypoznanieniejest
głupstwem?)implikujezzasadyambiwalentnyiparadoksalnystatus
głupoty.
Podrugie,głupotajakoto,codefiniujenaturęludzką,wywodzi
sięztradycjiEklezjasty.„Postanowiłemszczerzepoznaćmądrość
iwiedzę,szaleństwoigłupotę–powiadatenwsławnychustępach
KsięgiKaznodzieiSalomona–leczpoznałem,żeitojestgonitwąza
wiatrem...Człowiekniemożedojśćdosednaspraw,jakiesiędzieją
podsłońcem.Chociażczłowieksiętrudzi,abyjezbadać,niedojdzie
tego;achociażnawetmędrzectwierdzi,żetorozumie,niemoże
tegozgłębić...Bezbożnośćjestgłupotą,agłupotaszaleństwem..."
11
Rozwiniętyzostajewtensposóbgenezyjskiwątek„grzechupozna-
nia":przejścieodstanuniewinnościdogrzechujestprzejściem
pomiędzydwiemapostaciamigłupoty:zbożnejgłupotyniewinności
iupadłejgłupoty,wktórejmądrośćigłupotastająsię–ostatecznie
–nieodróżnialne.
11
Kazn.,1,17;8,18;7,25.