Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
lozofiiwspółczesnejwjejbezradnejkrzątaninie1pisałwMedyta-
cjachkartezjańskich1dajenamdużodomyślenia.Wporównaniu
zczasamipoprzednimi,odpołowyzeszłegostuleciadokonujesię
wfilozofiiZachoduniezaprzeczalnyupadek,któryujawniasię
wniej,gdypróbujemyrozpatrywaćjązpunktuwidzeniajedności
nauk”2.Filozoficznieugruntowanajednośćnaukzostałautracona.
Zamiastteż„jednolitejiżywejfilozofii”mamy,zdaniemHusserla,
rozrastającąsięfilozoficznąliteraturę,uprawianąbezwiary
w„prawdziwąfilozofię”.Iniemacoliczyćnawspółpracęfilozo-
fujących,skorojesttakwielufilozofówiniemaltylesamofilozofii
pozbawionych„jednościduchowejprzestrzeni”.
Ogarniającdziejefilozofiinowożytnej,odKartezjuszaprzez
Locke’a,Hume’apoKanta,iwidzącwnichpowstałenapodstawie
badańnoetycznychwspaniałe,lecznienaukowesystemyteoriipo-
znania,JanŁukasiewiczstwierdzał,żeowapsychologistyczna,
jegozdaniem,orientacjamyślifilozoficznejprowadzinabezdroża.
„Igdyszukam1pisał1przyczyntego,jakmisięwydaje,upadku
filozofii,znajdujęwszędziejednoitosamozjawisko:brakhisto-
rycznegowykształceniawielkichprzedstawicielifilozofiinowożyt-
nej,braktradycjinaukowejnawiązującejdostarożytnychidośre-
dniowiecznychmistrzówscholastyki”3.
„Wydajesię,żewnaszychtrudnychczasachfilozofiaprzestała
cokolwiekznaczyć”1pisałaBarbaraSkarga,dodając,żeHeideg-
gerowskatezaokońcufilozofiistałasiędziśjużbanałem4.Odfilo-
zoficznieniekulturyeuropejskiejjakoskutekkilkusetletniegopro-
cesu,wktórymfilozofowiesamiwzięliaktywnyudział,jestdziś1
jejzdaniem1faktem.Ichoćfilozofianadalobecnajestnauniwer-
sytecie,pełnijednakjużtylkofunkcjepedagogiczne,przezwzgląd
natradycję,nasentymentalneprzywiązanie„doniektórychhuma-
nistycznychideałów”.Dojejwynikówzaśnieprzywiązujesięspe-
cjalnejwagiwobliczudokonańtriumfującejnauki1fetyszu
współczesnejcywilizacjinaukowo-technicznej.Wszystkotospra-
wia,zdaniemSkargi,żestajemyprzedpytaniem,czynieprzyjdzie
namsięfilozofiiwyrzecjakomyślowegoanachronizmu5.
Przywołaćmożnawielepodobnychopinii,odnoszącychdozja-
wiska,aleidospecyficznegodoświadczeniafilozoficznego,które
2E.HUSSERL:Medytacjekartezjańskie.Tłum.A.WAJS.Warszawa1982,s.6.
3J.ŁUKASIEWICZ:Analizaikonstrukcjapojęciaprzyczyny.W:IDEM:Zza-
gadnieńlogikiifilozofii.Warszawa1961,s.53.(Pierwodruk:„PrzeglądFilozo-
ficzny”1906,z.1,s.1051179).
4B.SKARGA:Potrzebafilozofii.W:EADEM:Przeszłośćiinterpretacje.Zwarsz-
tatuhistorykafilozofii.Warszawa1987,s.61162.
5Ibidem,s.63164.
