Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ApriorycznahistoriafilozofiiwujęciuHegla
37
rozwojufilozoficznychpojęć.Wporządkuteoretycznymrozwój
tenprezentujewcałejrozciągłościHeglowskaLogika63.Niejestto
zatemjegoterminologia,leczterminologiafilozofiipoprostu,filo-
zofiinatymetapie,jakiosiągnęłateoria,obiektywizującsięosta-
teczniewjegomyśli.Jeśliniechcemyzatemzajmowaćstanowi-
skaniezgodnegozduchemfilozofiiuprawianejprzezHegla,
przyjmująctakisposóbjejrozumienia,najakiHegelsambynie
przystał(toznaczyjakojednejspośródwieluinnych,jakoczegoś
osobliwego,jakpowiedziałbyprzywołanywcześniejRicoeur),
aprzyjmiemyjegopunktwidzenia,nietakodosobnionyzresztą,
punktwidzeniajednościfilozofii,rozwijającejsięwdziejachfilo-
zoficznejteorii(autonomicznejpodwielomawzględamiwobec
tworzącychjąfilozofów,choćobiektywizującejsięwichdzie-
łach),toHeglowskametodauprawianiahistoriifilozofiibędzienie
tyleprzekładaniemjednejfilozofiinajęzykinnej,ile1jakpowia-
daNowicki1rzutowaniemokreślonej(wtymwypadkutej,która
odsłoniłasięHeglowi)wizjirozwojumyśleniawogólenaprze-
szłośćfilozofii64.
Postulowanepodejście,owa„wierność”myśliHeglowskiej,nie
oznaczatuoczywiścieidentyfikowaniasięzniąbezżadnychza-
strzeżeń,aniteżprzesadnejostrożności.Macharaktermetodycz-
ny.Wydajemisięprzedewszystkimniezbędnymwarunkiem
wszelkichprób(dążącegodorzetelności)zrozumieniaiprzedsta-
wieniatejniezwykleskomplikowanejdoktryny;przedstawienia,
któreniechcezgóryzakładaćjakiejśuprzywilejowanej,zewnętrz-
nej,„właściwej”perspektywyinterpretacyjnej,atakże1comoże
nawetiważniejsze1niechceprzyjmowaćperspektywy,której
63ZdaniemK.Bala,wHeglowskimrozumieniuhistoriafilozofiijestchrono-
logicznąartykulacjągłównychkategoriiLogiki1zob.K.BAL:Heglowskiewarto-
ściowanieepokhistorycznych.NaprzykładzieŚredniowieczaiRenesansu.W:War-
tościiwartościowaniawhistoriifilozofii.Materiałyzogólnopolskiejkonferencji
naukowejKarpacz1987.Red.K.BAL,Z.J.CZARNECKI.Wrocław1991,s.195.Ohi-
storiifilozofiijakoparaleliHeglowskiejlogikipisałZ.KUDEROWICZ:Hegeljakopre-
kursormyśleniasystemowego.„StudiaFilozoficzne”1981,nr12,s.1011105.Zob.
takżeIDEM:Hegelijegouczniowie.Warszawa1984,s.118.Czytamytu:„Dozro-
zumieniaheglowskiejlogikiwystarczyuświadomieniesobie,żeujejpodstaw
leżyprzekonanie,iżwdziejachfilozofiidokonujesiępostęppoznawczy,który
poleganapojawianiusiękolejnokategorii,jakieskładająsięnauniwersalny
porządekiwiedzęabsolutną.WtymświetlelogikaHeglamożebyćtraktowana
jakozebraniepoznawczychrezultatówhistoriifilozofii.Jużwtymsensiejako
dostarczycielkatworzywahistoriafilozofiitworzywzorzecheglowskiejlogiki”.
64Nowickipisze:„Hegelnieimputuje[...]innymfilozofomtego,cojest
właściwedlajegowłasnegomyślenia,tylkorzutujeswojąwizjęrozwojumyślenia
nacałąhistorięfilozofiiipokazuje,wktórympunkcietegorozwojuznajdujesię
danyfilozof”.Zob.G.W.F.HEGEL:Wykłady...,s.XXXII1XXXIII.
