Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Problemfilozoficznejhistoriifilozofii
konań”filozofii,którenieprzystajądostawianychcelówizgłasza-
nychroszczeń.Filozofiawpełnymtegosłowaznaczeniujeszcze
sięnieukonstytuowała.Dlategoteż,mimomożliwościwykoncy-
powaniaapriorycznegoschematurozwojujejdziejów,(na)pisanie
filozoficznejhistoriifilozofiimasens(czywręczjestmożliwe)tyl-
kozpunktuwidzeniakresuewolucjifilozofii(rozwojurozumu),
zpunktuwidzeniazatemfilozofiijakonauki,zrealizowanegosys-
temu,aniehistoryczniepodejmowanychpróbfilozofowania,czyli
naukiciąglejeszczeinstatunascendi.Jeślizaśtak,tozastanepre-
zentacjedziejówfilozofiimusiałKantuznawaćraczejzahistorie
filozofowania,aniefilozofii.Różnicamiędzy(filozoficzną)histo-
riąfilozofiiahistoriąfilozofowaniapolegałabytunatym,że
pierwszapowinnabyćpisanazpunktuwidzeniaznajomościtego,
cozkoniecznościmiałosięwydarzyćicosięwzwiązkuztym
wydarzyło1kresurozwojufilozofii,drugazaśzpunktuwidzenia
znajomościtylkotego,cosię(dotychczas)wydarzyło.Ztego
względurozważaniaKantanatematfilozoficznejhistoriifilozofii
uznaćwypadazarefleksjęnaddyscypliną,któradefactojeszcze
nieistnieje,itraktowaćjetrzebajakoprojektujące.
Wydajesię,żepośredniootrzymujemywtensposóbodpo-
wiedźnapytanie,dlaczegoDziejeczystegorozumu(działczwarty
Metodologiitranscendentalnej)mająpostaćniezrealizowanegopro-
jektu,wskazującegotylko1jakpowiadaKant1„miejsce,które
jeszczepozostajewolnewsystemie,aktóretrzebabędziejeszcze
wprzyszłościwypełnić”44.Uwagętępotraktowaćmożnarównież
jakowyjaśnienie,dlaczegozprzyjętejwDziejach...przezKanta
transcendentalnejperspektywyzastaneprzezeńopracowaniadzie-
jówfilozofiiprzedstawiają„wprawdziepewiengmach,aletylko1
jakpowiada1wruinie”45.
Kantpodejmujewswychrozważaniachjeszczeinnąniezwykle
ważnąkwestię,wokółktórejtoczyćsiębędąpóźniejożywione
dyskusjewramachteoriihistoriografiifilozofii.Chodzioproblem
relacjihistoriifilozofiidofilozofii,któryfilozofzKrólewcaujmuje
wpytaniu:„Czysamahistoriafilozofiimożebyćczęściąfilozofii,
czyraczejmusistanowićelementhistoriiuczonościwogóle?”46.
Czy,innymisłowy,sytuujesię1bytakrzec1nazewnątrzfilozo-
fii,czywjejramach,jakookreślonytypwiedzyfilozoficznej.
Sprawawymagarozważenia,autortrzechKrytykbowiemniepre-
cyzujewpytaniu,czymanamyśli(filozoficzną,filozofującą)hi-
44Zob.I.KANT:Krytyka...,T.2.TłumR.INGARDEN.Warszawa1957,s.596
[B880].
45Ibidem.
46I.KANT:Ofilozofującejhistoriifilozofii...,s.124.
