Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
13
wiążącejbadaniahistorycznofilozoficzne(iosiągniętenatejdro-
dzerozumieniedziejówfilozofii)zsystematycznieuprawianąfilo-
zofią.Podrugie,refleksjanadfilozoficznymiuwarunkowaniami
icharakteremhistoriografiifilozofiistanowiłajedenznajbardziej,
bytakrzec,teoriotwórczychnurtówposzukiwańwteoriiimeto-
dologiihistoriifilozofii.Potrzecie,podjęcietejkwestii1filo-
zoficznegozaangażowaniahistoriifilozofii1stanowiłoważny
czynnikstymulującyrozwójsamowiedzytejdyscyplinywPolsce,
wostatniejdekadzieXIXwieku,okazującsiępóźniej1jakbędę
sięstarałpokazać1takżewramachtejtradycjiproblememnie-
zwykleistotnym.
Zachowującwszelkiestosowneproporcjewtymodniesieniu,
sądzę,żestanąłemprzedanalogicznątrudnościąjakLeszek
Kołakowskiwewstępnychwyjaśnieniach,którepoczyniłwksiążce
Świadomośćreligijnaiwięźkościelna.Studiumnadchrześcijań-
stwembezwyznaniowymXVIIwieku.Uzasadniającselekcjęprzy-
padkówwybranychdoanalizypodjętegoproblemuiodpowia-
dającegomuzjawiskahistorycznego,Kołakowskipisał:„Całośćtak
pomyślanawydaćsięmożeheterogenicznainiepotrafiłbympodać
zniewalającychdowodównato,żeprzypadkiwybranesąistotnie,
jaksiętopowiada,reprezentatywne.Mimotodobórichniejest
przypadkowy,alepokierowanypewnymzamysłemogólnym”10.
Otóżwpracyniniejszejanalizowanekoncepcjeipoglądyintere-
sująmnie,przypomnęrazjeszcze,jakoreakcjeteoretykówhistorii
filozofiinazastanewewskazanymokresieproblemy,zarównote,
którebezpośredniowynikałyzichpracybadawczej,jakite,które
niósłzsobąrozwójfilozofii.Niedążyłemjednakdowyczer-
pującegoprzedstawieniawszystkichkoncepcjibadańdziejówfilo-
zofii,naktórenatrafićmożnawpolskiejliteraturzefilozoficznej
iktóreopracowywanotu,kierującsiętaklubinaczejrozumianąfi-
lozoficznąintencją.Materialnakompletnośćniejestzpewnością
nieosiągalna.Niechodziłomiwszakżeowyczerpaniebezreszty
wszystkichmożliwościbadawczych,leczomożliwiewszechstron-
neprzedstawieniesamegozjawiskawjegocharakterystycznych
przejawach.Ograniczamsięprzytym,cochciałbymzaznaczyć,do
tychujęćstudiumdziejówfilozofii,którenietylkozpełnąświado-
mościąifilozoficznąintencjąbyłyopracowywanelubrozważane,
lecztakże1wtymzakresie1dotakichprzedewszystkim,które
wmniejlubbardziejzadowalającysposóbpotwierdziłysięwkon-
kretnejpracybadawczej,którezatemuznaćmożnabądźtozako-
10Zob.L.KOŁAKOWSKI:Świadomośćreligijnaiwięźkościelna.Studiumnad
chrześcijaństwembezwyznaniowymXVIIwieku.Warszawa1997,s.6.
