Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Informacjebiograficzneoautorzediariusza
11
PierwszabiografiaFilipaOrlikaautorstwaAntoniegoPetruszewiczazostała
wydanaweLwowiew200.rocznicęurodzinhetmana,w1872r.,pt.Филипп
Орлик,последнийпольскийгетманЗападнойУкраины,1709-1740.
WzmiankęoniejzawarławswoimdzieleIrynaDmytryszyn
10
,aleanijej,
animnienieudałosiędotejpracydotrzeć.
BorysKrupnyckipostawiłwswojejmonografiitezę,żeOrlikto„stare
szlacheckienazwisko”
11
,rozpowszechnionewCzechach,naMorawachina
Śląsku
12
,spróbujmyjednakzweryfikowaćjąwmaterialeźródłowym.Piotr
Nałęcz-MałachowskiłączytonazwiskozherbemNowina:„Orlickiherbu
Nowina.OrlikherbuNowina”
13
,charakteryzującgonastępująco:
NowinaHerb.Wpolubłękitnymuchoodkotłabiałeobydwomakońcamido
góry,abarkiemnadół,wśrodkujegomieczzrękojeściądogóry,końcemna
dół.Whełmienibyklęczącanakoronienogazbrojnazostrogą,wlewąstronę
podeszwąobróconą.NabytyzapanowaniaBolesławaIIIKrzywoustapowalce
wojennejpodHaliczem
14
.
ZkoleiKasperNiesieckiwHerbarzuPolskimpodajetakieinformacje:
OrlickiherbuNowina,aprzedtemOrlikowie.ZtychStanisławOrlikzŁazisk
kawalerJerozolimitańskiżupnikRuski,zmarły1540,któregonagrobekwKrakowie
uŚ.Trójcy:tenzKomorowskąherbuKorczakKatarzynązostawiłdwóch
synów.OrlikownaSewerynaChamcaherbuGryfmałżonka:OrlickaSamuela
DrohojewskiegostarostyMiedzialskiego.StefanOrlikziemianinSmoleński,któ-
regomęztwoiwiernośćkuojczyznie,chwaląKonstytucye1662.Fol.18.
15
10
Zob.I.ДмMтрMшMн,Григор.йОрликабоKозацьканац.яуфранцузьк.йдипло-
мат.{,KM.;2019,s.19.
11
Б.KрупнMцbкMй,ГетьманПилипОрлик(1672-1742):oглядйогопол.тично{
д.яльности,Варша;а1937,s.5.
12TowłaśnienaŚląsku,jakdowiadujemysięzpoczątkowejczęścipamiętnika,Orlik
odnalazłw1720r.swojegokrewnego,baronaKarolaOrlika.Fakt,żeswójpolskojęzyczny
pamiętnikzatytułowałDiariuszpodróżny(Подорожн.йд.ар.й)dałHannieDziechcińskiej
powóddowskazaniaanalogiidopolskichdziennikówpodróżyzczasówsaskich;zob.
В.Cоболb,Слов’янськащоденниковапроза.д.ар.ушОрлика,w:Слов’янськ.обр.{.
Допов.д.доXIVМ.жнародногоСлав.стичногоконгресу,KM.;2008,s.617-631.
13ZbiórnazwiskszlachtyzopisemherbówwłasnychfamiliomzostaiącymwKrólestwie
Polskim,iWielkimXięstwieLitewskimprzezurodzonegoPiotraNałęczaMałachowskiego
ziemianinaWoiewod.Czernichowskiegoułożony,Lublin1805,s.340.
14Ibidem,s.700-701.
15
HerbarzPolskiKaspraNiesieckiegoS.J.powiększonydodatkamizpóźniejszychautorów,
rękopismów,dowodówurzędowychiwydanyprzezJanaNep.Bobrowicza,t.7,Lipsk1841,s.128.
