Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mowypolitykówaprawoautorskie
jestwimieniuiinteresieurzędu,partii,państwabądźinnychinstytucji.Maspełniać
funkcjęużytkową,wyrażającprzyjęteprzezniepoglądy,niezaśpodkreślaćosobowość
twórcy”20.Jednakniemawątpliwości,żeodznaczająsięonepiętnemosobistymimimo
użytkowegocharakterunacechowaneindywidualnościąiniepowtarzalnąosobowoś-
ciąswojegotwórcylubtwórców.
Przyjmujesięwięc,żezostająonipozbawieniuprawnieniadowykonywaniaprawa
doautorstwanarzeczprzemawiającego,atakżeprawadooznaczeniaautorstwa,
awięcniemogądomagaćsięodsamegoprzemawiającego,abyujawniłichjakoauto-
rówprzemówienia.Wydajesię,żerównieżniemogąsiędomagaćzachowaniaintegral-
nościswojegoutworuprzezosobę,któraprzemawia,gdyżzuwaginaramyczasowe
możesięzdarzyć,żezostanieonoskróconelubzmienione.Wodniesieniudoprawa
dodecydowaniaopierwszymudostępnieniuutworupublicznościnależyprzyjąć,że
jestonorealizowanewsposóbkonkludentny.Zazwyczajbowiemsporządzasiętakie
mowynaokreślonąuroczystość,któraodbywasięwokreślonymczasie.Wówczasma
onazostaćwygłoszona.Natomiastniesposóbmoimzdaniempozbawićtwórcytakiego
przemówieniaprawadonadzorunadsposobempóźniejszegokorzystaniazutworupo
jegowygłoszeniu.
Jednakmoimzdaniemtopozbawienieprawadowykonywaniaokreślonychpraw
autorskichosobistychnależyodnieśćtylkodokonkretnychokoliczności,awięckon-
kretnegomiejscaiczasu.Odnosisiętobowiemdomomentudokonywaniaprzemó-
wienia.JeżelipolitykwSejmiewygłaszaprzemówienie,totrudnedozaakceptowania
byłoby,abynakazywaćmuujawnienierzeczywistegoautorstwamowy.Jednakniejest
dopuszczalne,moimzdaniem,abytensampolitykpodswoimnazwiskiempublikował
mowy,którewygłosił,aktórychnienapisał,chybażewyraźniewskaże,żetojedy-
niemowyprzezniegowygłoszone.Wtakiejsytuacjirównieżniedopuszczalnebyłoby
zpunktuwidzeniaochronyprawadointegralnościskracanieczydopisywanieczegoś
dotakiegoprzemówienia.Równieżniedopuszczalnebyłobywtakiejpublikacjiexpost
nieoznaczanierzeczywistegoautorstwa.Takwięczwyczajoweograniczeniawkorzy-
staniuzprzysługującychprawrzeczywistemutwórcywzakresieautorskichprawoso-
bistychodnosząsiędosytuacjisamegoprzemówieniainierozciągająsięnato,co
dziejesięzutworempóźniej.Jeżeliwięcpolitykniebędzierespektowałautorskichpraw
osobistychrzeczywistychtwórcówmowypowygłoszeniu,tomoimzdaniemdochodzi
donaruszeniaautorskichprawosobistych.Stądwsytuacji,gdybyosobaprzemawia-
jącachciaławydaćpostfactumwformiepublikacjiprzemówienia,którezostałyprzez
niąwygłoszone,tomoimzdaniemichautorzymająprawodonadzoruautorskiego,
awięcdosprawdzenia,wjakiejformiezostająoneopublikowane.Mająrównieżprawo
żądaniawskazaniaichjakotwórcówtychprzemówień,aprzypisaniesobieichautor-
stwawtakichokolicznościachprzezpolitykajestmoimzdaniemplagiatem.Prawo
dodecydowaniaopierwszymudostępnieniuutworupublicznościuległowyczerpa-
niuzmomentemprzemówienia,awięczpunktuwidzeniaprawautorskichosobis-
tychniedochodzidoichnaruszeniawprzypadkuponownegoudostępnieniautworu.
20E.Wojnicka,B.Giesen,Autorskieprawaosobiste[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.13,Prawo
autorskie,red.J.Barta,Warszawa2013,s.325.
101